Thực đơn cho bệnh nhân ung thư như thế nào để đảm bảo đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho người bệnh? Chăm sóc cho bệnh nhân ung thư cần phải lưu ý những điều gì? Cùng tìm hiểu ngay!

Chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển ung thư. Trong bài viết này, các chuyên gia của Viện Nghiên Cứu & Tư Vấn Dinh Dưỡng – NRECI sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nguyên tắc dinh dưỡng và xây dựng thực đơn cho bệnh nhân ung thư một cách khoa học nhé!

Chế độ dinh dưỡng quan trọng như thế nào với bệnh nhân ung thư?

Tại Việt Nam, số lượng người mắc ung thư ngày càng tăng. Theo thống kê, mỗi năm có đến hơn 115.000 người chết, trong đó, 80% bị sụt cân và 30% chết vì suy kiệt sức khỏe trước khi qua đời do tế bào ung thư. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu sụt 5% cân nặng sẽ rút ngắn 1/3 thời gian sống.

Thông thường, mọi người chỉ tập trung điều trị ung thư mà ít quan tâm đến ăn uống hàng ngày. Viện Nghiên cứu phòng chống ung thư cho biết, rất nhiều bệnh nhân lầm tưởng rằng bị ung thư cần phải ăn kiêng cực kỳ khắt khe dẫn đến sụt cân, suy dinh dưỡng trầm trọng, không đủ sức khỏe để theo hết được các liệu pháp điều trị.

Thực tế, các chuyên gia cho biết, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với bệnh nhân ung thư. Bởi lẽ, thực hiện đúng nguyên tắc và thực đơn cho bệnh nhân ung thư có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, ức chế tế bào bệnh hiệu quả. Từ đó góp phần làm chậm diễn biến, ngăn chặn di căn và giúp người bệnh có đủ sức khỏe để theo được hết các liệu pháp điều trị.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư

Bên cạnh thuốc và phác đồ, thực đơn cho bệnh nhân ung thư là yếu tố quan trọng thúc đẩy quá trình điều trị thuận lợi hơn. Tuyệt đối không ăn kiêng, quan niệm về chế độ ăn “bỏ đói tế bào ung thư” là hoàn toàn sai lầm. Dưới đây là những nguyên tắc dinh dưỡng mà bạn nhất định phải biết:

• Bữa ăn chính cần đảm bảo đủ 4 nhóm thực phẩm cơ bản gồm: bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Tùy thuộc vào các yếu tố như bệnh lý, giai đoạn, tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe mà bổ sung lượng dinh dưỡng đúng và đủ cho từng người.
• Cân đối các nhóm thực phẩm, không bồi bổ quá mức, không ăn quá mặn, thực phẩm chưa được tiệt trùng, chưa được nấu chín, lên men, tránh đồ chiên, nướng, chế biến sẵn.
• Chọn thực phẩm dễ tiêu, có khẩu vị phù hợp với người bệnh và ăn thành nhiều bữa.
• Thực đơn cho bệnh nhân ung thư ngoài 3 bữa chính cần bổ sung thêm những bữa ăn phụ.
• Trong trường hợp đặc biệt, không nhất thiết phải qua đường miệng mà có thể bổ sung dinh dưỡng qua ống mở ruột non, ống thông mũi – dạ dày, đường tĩnh mạch.
• Tránh các nhóm thực phẩm có khả năng gây đầy hơn, tuyệt đối không sử dụng các chất caffeine như cà phê, trà, rượu bia, socola,…
• Thực đơn cho bệnh nhân ung thư linh hoạt kiêng theo loại bệnh, thể trạng người bệnh và giai đoạn của bệnh.

Mục tiêu về dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư là hạn chế tối thiểu hậu quả về dinh dưỡng đến sức khỏe và hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà mỗi người cần chủ động xây dựng kế hoạch phù hợp nhất.

Thực đơn cho bệnh nhân ung thư 

Dưới đây mà một số gợi ý về thực đơn cho bệnh nhân ung thư:

• Đối với chất đạm: Nên bổ sung đa dạng các loại protein, trong đó có thịt màu trắng như gà, vịt, các loại thịt mà đỏ như thịt lợn nạc, thịt bò và hải sản. Chọn các loại thịt nạc, ít mỡ. 
• Tinh bột: Nên chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo, lúa mì, ngô, lúa mạch hay các loại củ gồm khoai tây, khoai lang, sắn,… Bạn cần tránh các loại thực phẩm chế biến sẵn có chứa nhiều đường đơn và các chất phụ gia.
• Chất béo: Bổ sung chất béo không bão hòa có trong các loại hạt như hạnh nhân, quả hồ đào, điều, các loại đậu và bơ, dầu thực vật.
• Rau quả như cam, quýt, bưởi, dừa, thanh long, bí đỏ, cải xanh, súp lơ,…đảm bảo tươi sạch. Bạn không nên ăn rau má bởi có thể gây chảy máu, bên cạnh đó cần hạn chế rau cần, rau muống.
• Sử dụng thêm sữa cũng như các chế phẩm từ sữa.
• Bổ sung nước đều đặn hàng ngày, trên 2 lít mỗi ngày.

Thực đơn cho bệnh nhân ung thư sẽ phụ thuộc vào loại bệnh, yếu tố cơ địa và thay đổi trong suốt quá trình điều trị. Do vậy, bạn cần tham khảo tư vấn dinh dưỡng từ các chuyên gia để lên kế hoạch chi tiết và khoa học.

Những lưu ý khi chăm sóc cho bệnh nhân ung thư

Ngoài vấn đề thực phẩm nên hay không nên sử dụng cho bệnh nhân ung thư, bạn cần lưu ý thêm một số vấn đề quan trọng sau đây:

• Linh hoạt thay đổi món, cách chế biến để phù hợp hơn với khẩu vị người bệnh. Bệnh nhân ung thư thường gặp phải tình trạng chán ăn, buồn nôn, táo bón. Do vậy, bạn cần chủ động tham khảo các phương án giải quyết những vấn đề trên.
• Chú ý vệ sinh an toàn thực phẩm, cần kiểm tra sát sao nguyên liệu, cách chế biến thức ăn để không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe bệnh nhân.
• Công tác tư tưởng cực kỳ quan trọng đối với cả người chăm sóc và người bệnh. Bản thân bạn cần phải luôn có niềm tin và sự lạc quan mới có thể truyền được năng lượng tích cực đến người khác. Hãy khuyến khích, động viên để bệnh nhân ăn ngon hơn. Bên cạnh đó, bạn có thể tìm kiếm sự giúp đỡ từ tư vấn viên, chuyên gia, bác sĩ giúp bệnh nhân thư giãn.
• Khuyên người bệnh nên vận động, thư giãn đầu óc, tạo bước lạc quan để duy trì niềm tin và sức khỏe của họ.
• Theo dõi các triệu chứng, tác dụng của thuốc trong quá trình điều trị và trao đổi với bác sĩ.

Thực đơn cho bệnh nhân ung thư khoa học, hợp lý giúp bệnh nhân giảm thiểu được những bất lợi, đồng thời hỗ trợ tích cực cho quá trình điều trị bệnh. Thay vì ăn kiêng cực đoan, bạn có thể tìm sự hỗ trợ tư vấn dinh dưỡng và thiết kế thực đơn dinh dưỡng từ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ của Viện Nghiên Cứu & Tư Vấn Dinh Dưỡng – NRECI.

>>> Xem thêm:

• Đường thuộc nhóm chất dinh dưỡng nào dưới đây?
• Mì ăn liền – Người bảo ăn được, người lại không?
• Chỉ số nào dưới đây dễ thực hiện nhất để đánh giá tình trạng dinh dưỡng?

Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI) được biết đến là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực Nghiên cứu, tư vấn và dịch vụ liên quan đến lĩnh vực Dinh dưỡng. Nếu còn bất kỳ những thắc mắc nào, bạn có thể liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời.

• Địa chỉ: 407/14 Đường Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10, Tp. Hồ Chí Minh
• Hotline: 0888 334 478
• Fanpage: Viện Nghiên Cứu & Tư Vấn Dinh Dưỡng

ThS.BS Lê Thị Thu Huyền

• Thạc sĩ Y học Cổ truyền – Đại học Y Dược TP.HCM
• Giảng viên thỉnh giảng Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
• Giảng viên thỉnh giảng Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn
• Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng

Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu khoa học:  Đánh giá tác dụng giảm béo của phương pháp cấy chỉ các huyệt khí hải, trung quản, thiên xu, thủy đạo, thủy phân, tứ mãn kết hợp can thiệp chế độ ăn uống trên bệnh nhân béo phì.