Chế độ dinh dưỡng, thực đơn cho người suy thận mạn độ 3

Suy thận mạn độ 3 là giai đoạn thận suy giảm chức năng khá nhiều, không còn cơ hội hồi phục hoàn toàn. Do vậy, xây dựng thực đơn cho người suy thận mạn độ 3 đóng vai trò quan trọng giúp làm chậm tiến triển của bệnh. Vậy chế độ ăn cho người suy thận độ 3 như thế nào? Cùng viện NRECI tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Suy thận độ 3 có nguy hiểm không?

Suy thận là một bệnh rất nguy hiểm, khiến thận bị tổn thương và không thể phục hồi hoàn toàn chức năng như khi còn khỏe mạnh. Giai đoạn 1-2 chức năng thận suy giảm mức nhẹ, nếu kiểm soát tốt thì cơ thể vẫn chưa có nhiều ảnh hưởng. Tuy nhiên, giai đoạn 3 của suy thận là giai đoạn quan trọng, trong đó thận đã bị tổn thương nhiều và bệnh có thể tiến triển nhanh chóng, nhưng vẫn còn bảo tồn được. Ở giai đoạn này, người bệnh có thể gặp phải các biến chứng sau:

• Nhiễm độc niệu;
• Thiếu máu;
• Tăng huyết áp;
• Loãng xương.
• tăng kali máu

Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể nhanh chóng chuyển từ suy thận mạn độ 3 sang độ 4 và độ 5, gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho người suy thận mạn chưa lọc máu

Xây dựng thực đơn cho người suy thận mạn độ 3 chưa cần lọc máu cực kỳ quan trọng, bởi nó không chỉ giúp người bệnh có sức khỏe mà còn hỗ trợ làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.

Nguyên tắc chế độ dinh dưỡng

Người bệnh suy thận mạn chưa lọc máu cần tuân thủ theo nguyên tắc sau:

• Giảm natri trong khẩu phần ăn: Natri (muối) là một loại khoáng chất tồn tại trong hầu hết các loại thực phẩm. Tiêu thụ quá nhiều natri có thể gây khát nước, sưng tấy và tăng huyết áp. Điều này có thể gây tổn thương cho thận và gây căng thẳng cho tim.
• Hạn chế phốt pho: Khi thận bị suy giảm chức năng, phốt pho có thể tích tụ trong máu, gây ra tình trạng tăng cường giáp, loãng xương, dễ gãy xương, xơ vữa và rối loạn mạch máu, khô da gây ngứa và đỏ mắt. Người bệnh suy thận mạn độ 3 cần hạn chế thực phẩm giàu phốt pho, chỉ nên tiêu thụ khoảng từ 300 – 600mg mỗi ngày.
• Giảm lượng kali: Nếu nồng độ kali trong máu tăng cao, có thể gây ra những vấn đề nguy hiểm cho tim mạch và cơ bắp, thậm chí đe dọa tính mạng. Trong trường hợp suy thận mạn độ 3 và 4, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng một loại thuốc đặc biệt được gọi là chất kết dính kali, giúp cơ thể loại bỏ kali dư thừa ra khỏi cơ thể.
• Uống đủ nước: Sự tích tụ quá nhiều nước trong cơ thể có thể gây nguy hiểm, làm tăng nguy cơ huyết áp, gây sưng tấy và suy tim. Việc uống quá nhiều nước cũng có thể dẫn đến sự tích tụ chất lỏng xung quanh phổi, gây khó thở cho người bệnh. Bệnh nhân suy thận mạn độ 3 nếu tiêu thụ nhiều nước cũng sẽ tiểu nhiều hơn, gây mất ngủ.
• Protein: Chế độ ăn cho bệnh nhân suy thận mạn độ 3 yêu cầu protein từ 0,6 – 0,8g/kg cân nặng lý tưởng /ngày, ưu tiên chọn đạm có giá trị sinh học cao.
• Chất béo: ưu tiên các loại chất béo tốt (omega3, omega6) tốt cho sức khỏe tim mạch và các hỗ trợ kháng viêm nâng cao hệ miễn dịch.

Nhóm thực phẩm khuyên dùng khi thiết kế thực đơn cho người suy thận mạn độ 3

Người bị suy thận mạn độ 3 nên ăn các chất bột ít đạm như bột sắn dây, miến, khoai lang, khoai sọ, bún, hủ tiếu, phở.. Đối với bệnh nhân suy thận mạn kèm tiểu đường, lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường thấp như khoai sọ, bún, bánh canh, bánh cuốn, khoai lang là thích hợp.

Cần chú ý đảm bảo việc ăn các loại thực phẩm đạm có giá trị sinh học cao như thịt, cá, sữa, trứng. Trong trường hợp có rối loạn mỡ máu, bệnh nhân chỉ nên ăn 3 quả trứng/tuần, ăn cách ngày, ăn thịt bò 1-2 lần/tuần, và ăn cá biển 2 lần/tuần. Nên lựa chọn sữa ít đường và sử dụng dầu thực vật như dầu mè, đậu nành, oliu và mỡ cá để bổ sung chất béo.

Rau và trái cây đa dạng trong màu sắc như xanh, đỏ, vàng, tím là lựa chọn tốt cho bệnh nhân suy thận ở giai đoạn nhẹ. Đối với những người kèm tiểu đường, nên chọn trái cây có chỉ số đường huyết thấp hoặc trung bình như táo tây, cam, quýt, bưởi, tùy theo mức kali máu của từng người.

Những thực phẩm nên kiêng thực đơn độ 3

Các loại thực phẩm như nho khô, chuối khô, thanh long và bơ có khả năng tăng nồng độ kali trong máu, nên cần hạn chế khi bị suy thận.

Rau có lá màu xanh đậm như rau ngót, rau đay, dền, rau muống, cùng với nấm mèo và các loại đậu cũng không nên được tiêu thụ nhiều bởi chúng không tốt cho người bị suy thận mạn độ 3 Bên cạnh đó, thực phẩm chứa nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng, bơ, phô mai, mỡ, gan, tim và dầu dừa cũng cần được hạn chế.

Thực phẩm có nhiều phốt-pho như tôm khô, lòng đỏ trứng, lá lốt, nấm đông cô, đậu nành, hạt sen khô và thịt bò cũng nên được giảm thiểu trong thực đơn cho người suy thận mạn độ 3. Đặc biệt, người bệnh cần tránh thực phẩm nhiều natri như: Trứng muối, bánh mì, mì ăn liền, xúc xích, cá/tôm khô và các loại thực phẩm khác.

Xem thêm: Xây dựng thực đơn cho người suy thận độ 5

Thực đơn suy thận mạn độ 3

Dưới đây là gợi ý thực đơn cho người suy thận mạn độ 3 trong 3 ngày:

NGÀY 1:

Bữa sáng: 1 tô phở nấu thịt heo băm nhuyễn.

Bữa trưa:

• Cá nục rim ;
• Súp lơ luộc ;
• Canh bắp cải nấu thịt băm;
• 1 chén cơm gạo tẻ .

Bữa phụ: 1 trái cam, vài trái nho đỏ.

Bữa tối:

• Cá hồi áp chảo;
• Măng tây xào tỏi;
• Canh bí đao nấu tôm;
• 1 chén cơm gạo tẻ.

NGÀY 2:

Bữa sáng:

• Miến dong xào thịt bò

Bữa trưa: 

• Cơm gạo tẻ
• Cá thu sốt cà
• Canh súp cà rốt, su su thịt bằm
• Bắp cải luộc

Bữa tối: 

• Cơm gạo tẻ
• Thịt heo kho tiêu
• Mướp xào tôm

NGÀY 3:

Bữa sáng

• Bánh mì trứng ốp la

Bữa trưa

• Cơm gạo tẻ
• Cá lóc kho hành tiêu
• Canh bí đỏ nấu thịt bằm
• Rau cải luộc

Bữa tối

• Cơm gạo tẻ
• Sườn xào chua ngọt
• Canh cải xoong nấu thịt bằm
• Cà rốt luộc

Một số lưu ý khi xây dựng thực đơn cho người suy thận mạn độ 3

Để đảm bảo dinh dưỡng cho người suy thận mạn độ 3, cần chú ý một số vấn đề sau

• Nhu cầu năng lượng 30-35kcal/kg/ngày, trong đó đảm bảo 60-65% tinh bột, 10% protein, 25-30% lipid;
• Lựa chọn các thực phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng;
• Hạn chế thêm nhiều gia vị như mắm, mì chính, muối vào các món ăn;
• Bổ sung thêm hoa quả và chất xơ trong thực đơn của người bệnh.

Trên đây là những thông tin về cách xây dựng thực đơn cho người suy thận mạn độ 3. Nếu bạn có nhu được tư vấn dinh dưỡng thêm về chế độ ăn cho người bệnh, bạn có thể tham khảo các khoá học dinh dưỡng tại NRECI để trang bị các kiến thức dinh dưỡng hữu ích về bệnh lý suy thận mạn. Đồng thời, các thắc mắc về chế độ ăn uống cho người suy thận cũng sẽ được đội ngũ Bác sĩ, Cử nhân dinh dưỡng giải đáp.

Đọc thêm: 

• Thực đơn cho người bị gãy xương giúp mau phục hồi
• Xây dựng thực đơn cho người hoá trị ung thư
• Thực đơn cho người bị đa nang buồng trứng