Trẻ bú mẹ có bị dị ứng đạm sữa bò hay không?

Trẻ bú mẹ có bị dị ứng đạm sữa bò hay không? Dị ứng đạm sữa bò được biết đến là loại dị ứng thức ăn thường gặp nhất ở trẻ nhỏ. Kết luận từ một đánh giá mang tính hệ thống vào năm 2010 cho biết tỉ lệ trẻ bị dị ứng đạm sữa bò tại các nước đang phát triển là khoảng từ 2-3%. Và ở Việt Nam con số này là khoảng 2,1% dựa trên nghiên cứu của Nguyễn Gia Khánh năm 2013. Tức là cứ 1000 trẻ sanh ra thì trong đó có tới 20-30 trẻ có tình trạng dị ứng đạm sữa bò. Đây không phải là con số nhỏ, cho nên, thật cần thiết để các bậc cha mẹ tìm hiểu kỹ về bệnh lý này. Cùng Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây!

Tìm hiểu về dị ứng đạm sữa bò ở trẻ nhỏ

Trước tiên, bạn cần hiểu phản ứng dị ứng là gì? Phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng thái quá với một số tác nhân (thường là vô hại) với mục đích là để bảo vệ cơ thể. Tình trạng này dẫn tới một loạt các triệu chứng từ nhẹ đến nặng như hắt hơi, nổi ban ngứa, khó thở, khò khè, thậm chí có thể dẫn đến sốc phản vệ là phản ứng đe dọa đến tính mạng của trẻ. Bất kì đứa trẻ nào cũng có thể bị dị ứng nhưng khả năng xảy ra cao hơn ở những trẻ trong gia đình có tiền sử bị dị ứng.

Vậy, trẻ dị ứng đạm sữa bò xảy ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng một cách thái quá với dị nguyên là protein có trong sữa bò nhằm mục đích là bảo vệ cơ thể.

Nguyên nhân và biểu hiện trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

Nguyên nhân khiến trẻ nhỏ dễ bị dị ứng đạm sữa bò là do hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt dẫn tới việc chúng có thể tấn công nhầm vào những tác nhân không gây hại cho cơ thể. Thêm vào đó chức năng của đường ruột chưa được hoàn thiện có thể khiến cho các phân tử protein kích thước lớn đi vào máu khiến phản ứng dị ứng dễ dàng xảy ra hơn.

Có hai loại phản ứng dị ứng là phản ứng quá mẫn sớm và phản ứng quá mẫn muộn.

• Phản ứng quá mẫn sớm (phản ứng miễn dịch qua trung gian IgE) xảy ra cấp tính trong vòng từ vài phút cho tới 2 giờ sau ăn với các biểu hiện như trẻ nổi hồng ban ngứa, phù môi, lưỡi và vòm miệng, đau bụng dữ dội, nôn ói, tiêu chảy cấp, hắt xì chảy nước mũi, khó thở, khò khè…nếu các triệu chứng xảy ra rầm rộ có thể gây ra sốc phản vệ, lúc này cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí nhanh chóng.
• Phản ứng quá mẫn muộn (phản ứng miễn dịch không qua trung gian IgE) khởi phát triệu chứng chậm sau ăn 2 giờ trẻ có thể bị ngứa, nổi hồng ban đa dạng, đi tiêu phân lỏng kéo dài, có thể có máu trong phân, trẻ biếng ăn, chảy mũi, khò khè kéo dài
• Tâm trạng và các biến chứng khác: Trẻ bị dị ứng đạm sữa bò thường hay khó chịu, khóc thường xuyên, mệt mỏi, ngủ không ngon giấc…. Các biến chứng lâu dài có thể ảnh hưởng đến trẻ như chậm lớn, thiếu dinh dưỡng, thiếu máu….

Lưu ý: Nhiều người hay nhầm lẫn giữa dị ứng đạm sữa bò với bất dung nạp lactose. Chúng ta cần hiểu rằng bất dung nạp lactose xảy ra khi trẻ kém hấp thu đường lactose có trong sữa, vì vậy các biểu hiện sẽ tập trung ở đường tiêu hóa như nôn ói, trào ngược, bỏ bú, chướng bụng, đau bụng, đi tiêu phân lỏng có mùi chua trong phân có nhiều bọt khí, hăm vùng da quanh hậu môn…

Trẻ bú mẹ có bị dị ứng đạm sữa bò không?

Câu trả lời là có. Theo thống kê cho thấy tỉ lệ dị ứng đạm sữa bò ở trẻ bú mẹ hoàn toàn được báo cáo là khoảng 0,5%. Điều này được giải thích là do trong chế độ ăn của mẹ có chứa đạm sữa bò và các protein này có thể đi vào trong sữa mẹ dẫn đến trẻ có thể xảy ra phản ứng dị ứng sau khi bú sữa mẹ.

Trẻ bú mẹ dị ứng đạm sữa bò nên làm gì?

Ngay khi nghi ngờ trẻ bú mẹ có biểu hiện dị ứng đạm sữa bò, lúc này mẹ cần ngưng toàn bộ các sản phẩm sữa bò cũng như các chế phẩm từ sữa như sữa chua, bơ, phô mai, thậm chí kể cả thịt bò, vì nguy cơ xảy ra phản ứng chéo với đạm thịt bò ở những trẻ dị ứng đạm sữa bò đã được báo cáo với con số là 10%. Đồng thời mẹ cần đưa bé đến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được thăm khám chẩn đoán và hướng dẫn xử trí hợp lý nhé.

Trong trường hợp mẹ nuôi trẻ bằng sữa mẹ kết hợp với sữa công thức, nếu trẻ có biểu hiện dị ứng đạm sữa bò có trong sữa công thức thì lúc này mẹ cần chuyển sang sữa đạm thủy phân hoặc sữa đậu nành cho bé dưới sự tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Cho trẻ sử dụng sữa công thức chứa đạm thủy phân toàn phân toàn phần từ 2 đến 4 tuần. Nếu sau thời gian trên tình hình của trẻ được cải thiện thì cho trẻ thử lại sữa công thức thông thường từ đạm sữa bò. Nếu trẻ xuất hiện lại triệu chứng dị ứng sữa bò thì tiếp tục duy trì công thức sữa thủy phân toàn phần ít nhất 6 tháng đến 12 tháng.

Sữa công thức chứa đạm thủy phân toàn phần đã được kiểm nghiệm lâm sàng về an toàn, hiệu quả và được đề nghị sử dụng trong điều trị dị ứng đạm sữa bò trong thời gian dài. Sản phẩm dinh dưỡng đặc biệt chứa đạm thủy phân toàn phần chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng, chứa đủ hàm lượng DHA (17mg/100kcal) và ARA (34mg/100kcal) cho sự phát triển của não bộ, thị lực và hệ miễn dịch.

Lưu ý: Khi trẻ được một tuổi hoặc tùy vào tình trạng của trẻ, có thể được thử dùng lại các sản phẩm dinh dưỡng thông thường chứa đạm sữa bò nguyên vẹn. Điều này phải được thực hiện tại cơ sở y tế đầy đủ thiết bị và được theo dõi kỹ lưỡng để đảm bảo xử trí kịp thời nếu tình trạng dị ứng vẫn còn. Nếu không có phản ứng nào xảy ra, trẻ có thể bắt đầu lại chế độ ăn bình thường với sữa bò và những chế phẩm từ sữa.

Như vậy, thông qua bài viết trên đây chắc hẳn bạn đọc đã có thể tự trả lời được câu hỏi trẻ bú mẹ có bị dị ứng đạm sữa bò hay không rồi đúng không nào? Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI) hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp mẹ bỉm có được những kiến thức bồ ích và có hướng xử trí hợp lý khi trẻ bị dị ứng đạm sữa bò.

Xem thêm: 

• Dị ứng sữa có nguy hiểm không? Bé bị dị ứng sữa bao lâu thì khỏi?
• Dấu hiệu trẻ bị dị ứng sữa công thức bố mẹ cần nhận biết sớm
• [GIẢI ĐÁP] Bé bị dị ứng sữa công thức phải làm sao?

• Địa chỉ: 407/14 Đường Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10, Tp. Hồ Chí Minh
• Hotline: 0888 334 478
• Fanpage: Viện Nghiên Cứu & Tư Vấn Dinh Dưỡng