Dấu hiệu trẻ bị dị ứng sữa công thức bố mẹ cần nhận biết sớm

Sữa công thức là sản phẩm dinh dưỡng không còn xa lạ với các bà mẹ có con nhỏ, đặc biệt với những mẹ không thể cho con bú hoàn toàn thì sữa công thức đã trở thành người bạn thân thiết trong quá trình chăm sóc con. Tuy nhiên sữa công thức vẫn có thể gây dị ứng với một số trẻ. Trong bài viết này, Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng sẽ thông tin đến mẹ những dấu hiệu trẻ bị dị ứng với sữa công thức và cách xử trí sao cho phù hợp.

Sữa công thức là gì? Sữa công thức có phải là sữa bột hay không?

Sữa công thức là sữa được sáng chế dành riêng cho trẻ sơ sinh và em nhỏ dưới 12 tháng tuổi. Sữa công thức được nghiên cứu và sản xuất dựa trên công thức và thành phần giống như trong sữa mẹ. Chính vì thế sản phẩm sữa đặc biệt này có thể được dùng thay thế một phần hoặc hoàn toàn sữa mẹ trong trường hợp mẹ không thể cho trẻ bú. Sữa công thức còn được biết đến như là loại thực phẩm giúp trẻ chuẩn bị cho giai đoạn bú bình hay sản phẩm bổ sung dinh dưỡng cho trẻ. Sữa công thức có thể có dạng sữa bột và sữa nước đặc.

Sữa bột là sản phẩm sữa ở dạng khô được sản xuất bằng cách cho bốc hơi sữa để làm khô sau đó nghiền nhỏ thành bột. Nhờ vậy mà sữa bột có thể được bảo quản và sử dụng dễ dàng. Như vậy, có thể nói sữa bột là sản phẩm được làm từ sữa nguyên chất không chất béo. Sữa bột cho trẻ là thực phẩm dinh dưỡng và phù hợp cho mọi lứa tuổi.

Vì sao trẻ bị dị ứng sữa công thức?

Theo thống kê, ước tính có khoảng 10 đến 30% trẻ em trong giai đoạn sơ sinh đến một tuổi bị dị ứng với sữa công thức. Khi trẻ từ một tuổi trở lên, thông thường tình trạng dị ứng với sữa công thức của trẻ sẽ giảm xuống dần. Khi trẻ từ đủ ba tuổi trở lên có đến 75% trẻ không còn bị dị ứng với sữa công thức nữa. Thế nhưng, nhiều nghiên cứu cũng đã cho thấy rằng vẫn có một số trường hợp trẻ sẽ bị dị ứng với sữa suốt cuộc đời.

Cho đến ngày nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể tìm ra được nguyên nhân chính xác gây nên tình trạng dị ứng sữa công thức ở trẻ. Tuy vậy, nhiều nghiên cứu y khoa về sức khỏe và dinh dưỡng của trẻ hầu hết đều cho thấy nguyên nhân trẻ bị dị ứng sữa công thức có thể do yếu tố di truyền từ bố mẹ. Nếu như bố hoặc mẹ của trẻ đã từng bị dị ứng với sữa công thức lúc còn nhỏ thì có đến khoảng 50 – 80% khả năng trẻ cũng sẽ thừa hưởng những biểu hiện dị ứng tương tự.

Bên cạnh đó, biểu hiện xuất hiện dấu hiệu trẻ bị dị ứng với sữa công thức là còn phụ thuộc vào bản thân cơ địa của trẻ, môi trường sống và chế độ ăn uống hàng ngày. Các dấu hiệu dị ứng sữa ở trẻ thường là tổng hợp của nhiều triệu chứng khác nhau. Và đặc biệt, các triệu chứng dị ứng sữa ở trẻ sẽ tăng lên nếu trẻ vẫn tiếp tục được cho sử dụng loại sữa gây nên tình trạng dị ứng.

Dấu hiệu trẻ bị dị ứng sữa công thức

Với những trẻ bị dị ứng với sữa công thức, sau khi dùng sữa sẽ xuất hiện các dấu hiệu trong vòng vài giây đến vài phút. Tùy thuộc vào mức độ của phản ứng miễn dịch ở từng trẻ mà sẽ có những mức độ triệu chứng trầm trọng khác nhau.

Các dấu hiệu trẻ bị dị ứng với sữa công thức xảy ra sớm bao gồm: Phát ban; nôn mửa; khò khè; Sốc phản vệ: đây là phản ứng nặng nề và nghiêm trọng nhất trong tất cả các trường hợp dị ứng nói chung và dị ứng sữa nói riêng do sự co thắt, phù nề đường hô hấp dẫn đến khó thở, tím tái, tụt huyết áp, co giật, tay chân mềm nhũn… lúc này trẻ cần phải được cấp cứu Y tế nhanh chóng và kịp thời để tránh gây nguy hiểm đến tính mạng.

Ngoài ra, dị ứng sữa cũng có thể biểu hiện trong vài ngày đến vài tuần, khi đó có các dấu hiệu trẻ bị dị ứng với sữa công thức muộn bao gồm: Đau quặn bụng dữ dội; Tiêu chảy, phân có lẫn nhầy máu; Chảy nước mắt, nước mũi; Ho, khò khè, khó thở; Da nổi ban đỏ, mẩn ngứa khó chịu.

Cách xử lý khi trẻ bị dị ứng sữa công thức

Nếu trẻ không may bị dị ứng với sữa công thức và có những phản ứng, triệu chứng dị ứng dữ dội thì cách tốt nhất là nên cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong giai đoạn đầu. Đối với trường hợp mẹ không thể cho trẻ bú thì chỉ nên cho trẻ sử dụng sữa công thức phù hợp, bằng cách cho trẻ thử bú từng chút một để kiểm tra xem trẻ có dị ứng với loại sữa đó không. Nếu cảm thấy an toàn bố mẹ có thể tùy chỉnh điều chỉnh liều sữa tăng dần trong những lần tiếp theo.

Nếu trẻ bị dị ứng với sữa công thức có nguồn gốc từ sữa bò, bố mẹ có thể cân nhắc lựa chọn những loại sữa công thức áp dụng kỹ thuật mới như sữa thủy phân chất đạm một phần hoặc toàn phần. Những sản phẩm sữa này có khả năng làm giảm tình trạng dị ứng ở trẻ đồng thời rất dễ tiêu hóa và ít gây dị ứng hơn.

Đối với những trẻ có dấu hiệu trẻ bị dị ứng với sữa công thức nặng, sau khi đã thử sử dụng những những loại sữa kể trên, các bố mẹ có thể xem xét lựa chọn những loại sữa được làm từ nguyên liệu thực vật ví dụ như sữa công thức nguồn gốc đậu nành, sữa gạo hoặc các dạng ngũ cốc khác. Thế nhưng, cần lưu ý rằng, các sản phẩm sữa có nguồn gốc từ thực vật sẽ không thể cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cho trẻ. Chính vì thế, đối với những trẻ bị dị ứng với sữa công thức, bố mẹ cần phải tập cho trẻ bắt đầu ăn dặm sớm để bổ sung dinh dưỡng từ thực phẩm cho trẻ.

Lưu ý khi trẻ được một tuổi hoặc tùy vào tình trạng của trẻ, có thể được thử dùng lại các sản phẩm sữa. Điều này phải được thực hiện tại cơ sở y tế đầy đủ thiết bị và được theo dõi kỹ lưỡng để đảm bảo xử trí kịp thời nếu tình trạng dị ứng vẫn còn. Nếu không có phản ứng nào xảy ra, trẻ có thể bắt đầu lại chế độ ăn bình thường với sữa và những chế phẩm từ sữa.

Chúng tôi hy vọng rằng những thông tin từ bài viết này đã cung cấp cho bố mẹ những kiến thức bổ ích nhất vế dấu hiệu trẻ bị dị ứng sữa công thức. Nếu có bất cứ thắc mắc hay vấn đề gì trong quá trình nuôi dạy và chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ hãy liên hệ ngay với các chuyên gia dinh dưỡng để nhận được những lời khuyên bổ ích nhé!

Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI) được biết đến là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực Nghiên cứu, tư vấn và dịch vụ liên quan đến lĩnh vực Dinh dưỡng. Nếu còn bất kỳ những thắc mắc nào, bạn có thể liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời.

Xem thêm: Dị ứng sữa là gì? Cách xử lý khi trẻ bị dị ứng sữa

• Địa chỉ: 407/14 Đường Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10, Tp. Hồ Chí Minh
• Hotline: 0888 334 478
• Fanpage: Viện Nghiên Cứu & Tư Vấn Dinh Dưỡng