Biếng ăn sinh lý là gì? Các giai đoạn biếng ăn sinh lý ở trẻ

Biếng ăn sinh lý là gì? Ba mẹ nên làm gì để khắc phục tình trạng đó? Hãy đồng hành cùng Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng để cập nhật thêm nhiều kiến thức giúp cho ba mẹ vững tin hơn trong hành trình lớn khôn cùng con trẻ.

Biếng ăn sinh lý là gì?

Biếng ăn sinh lý là tình trạng biếng ăn xảy ra khi bé đang trải qua giai đoạn chuyển giao giữa các thay đổi trong việc ăn uống, ví dụ như từ việc bú mẹ hoàn toàn chuyển sang ăn dặm, tập lẫy, bò, đi, đứng…

Dấu hiệu nhận biết bé bị biếng ăn sinh lý?

Nếu phụ huynh nhận thấy những dấu hiệu biếng ăn sau ở trẻ nhỏ, nên lưu ý bởi có thể trẻ đang gặp vấn đề biếng ăn sinh lý:

• Trẻ bỗng dưng biếng ăn: Trẻ sơ sinh có thể ít bú hơn bình thường, không tự đòi bú, thậm chí từ chối hoàn toàn việc bú mẹ. Đối với trẻ đang ăn dặm, trẻ có thể ăn rất ít, thậm chí không muốn ăn bất cứ thức ăn nào (kể cả món ưa thích), hoặc chỉ chọn ăn một số món nhất định và không thích thử món mới.
• Trẻ ngậm thức ăn lâu, không muốn nuốt: Một số trẻ có thể không hợp tác, giữ thức ăn trong miệng rất lâu. Trẻ có thể khóc, phun thức ăn ra ngoài và không muốn nuốt. Bữa ăn có thể kéo dài hàng giờ đồng hồ, gây mệt mỏi cho cả mẹ và bé.
• Trẻ tập trung vào việc chơi đùa, bỏ qua việc ăn uống: Ở giai đoạn tập bò hoặc tập đi, nhiều trẻ hiếu động và thích khám phá môi trường xung quanh. Do đó, chúng thường không ngồi yên trong lúc ăn. Nhiều trẻ có thể chơi quên ăn, hoặc ăn mà không chú ý, không quan tâm khi mẹ cố gắng cho ăn.

Phía trên là những dấu hiệu biếng ăn sinh lý và điều này không gây hậu quả nghiêm trọng. Hầu hết sau khi cơ thể thích nghi với các giai đoạn phát triển, trẻ sẽ trở lại chế độ ăn uống bình thường. Tuy nhiên, phụ huynh cần chú ý nếu biếng ăn kéo dài hơn 1 tháng, vì điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Lúc này, cần theo dõi và có thể khám dinh dưỡng cho trẻ để biết rõ nguyên nhân.

Đọc thêm: Khi nào cần cho trẻ đi khám dinh dưỡng và khám ở đâu tốt?

Các giai đoạn và nguyên nhân biếng ăn sinh lý của trẻ

Sau khi tìm hiểu câu hỏi “Biếng ăn sinh lý là gì?”, mời bạn đọc cùng Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng tìm hiểu thêm về các giai đoạn biếng ăn sinh lý của trẻ. Có thể chia ra các giai đoạn như sau:

• Giai đoạn 3 – 4 tháng tuổi: Trẻ bắt đầu khám phá môi trường xung quanh bằng cách lẫy, ngóc đầu và quan sát. Trong thời gian này, có thể xuất hiện sự biếng ăn do quá trình phát triển của trẻ.
• Giai đoạn 6 tháng: Trẻ chuyển sang chế độ ăn mới, tập ăn dặm và khám phá nhiều loại thực phẩm mới. Đây cũng là giai đoạn mà biếng ăn có thể xảy ra do sự thay đổi trong khẩu vị và việc thích nghi với chế độ ăn mới.
• Giai đoạn từ 9 – 10 tháng tuổi: Trẻ bắt đầu tập bò, tập đứng và tập đi, dẫn đến giảm đi sự hứng thú với bữa ăn như trước. Đồng thời, trong giai đoạn này, trẻ cũng có thể mọc răng, gây ra sự đau đớn, sưng tấy và có thể làm trẻ mất hứng thú với ăn uống.
• Giai đoạn từ 2 – 3 tuổi: Đây là giai đoạn trẻ bắt đầu đi nhà trẻ, điều này có thể tác động đến tâm lý của trẻ và gây ra tình trạng biếng ăn. Sự thay đổi trong môi trường sinh hoạt và chế độ ăn uống có thể làm trẻ khó thích nghi và có thể làm mất hứng thú với ăn.

Như vậy, các giai đoạn trên là những giai đoạn thường gặp trong quá trình phát triển của trẻ, và chúng có thể gây ra sự biếng ăn do nhiều yếu tố như sự thay đổi, phát triển cơ thể và tâm lý của trẻ.

Biếng ăn sinh lý kéo dài bao lâu?

Biếng ăn sinh lý là gì cũng đã được giải đáp ở phần trên. Thông thường, biếng ăn sinh lý thường kéo dài trong khoảng 2-3 tuần và hiếm khi ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, thống kê cho thấy khoảng 40% trẻ em mắc phải tình trạng biếng ăn kéo dài trong nhiều tháng, ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển của trẻ. Sau giai đoạn này, khi cơ thể trẻ thích nghi, trẻ sẽ trở lại ăn uống bình thường.

Cách khắc phục tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ

Biếng ăn sinh lý là một hiện tượng hoàn toàn bình thường xảy ra ở hầu hết trẻ nhỏ do các thay đổi sinh lý trong quá trình phát triển. Trẻ cần thời gian để thích nghi với những thay đổi này, vì vậy cha mẹ không cần quá lo lắng. Dưới đây là một số biện pháp giúp giảm nhẹ tình trạng biếng ăn sinh lý ở trẻ:

• Chia nhỏ bữa ăn: Tăng số lượng bữa ăn trong ngày và giảm lượng thức ăn trong mỗi bữa, cho trẻ ăn từng chút một. Điều này đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng mà không làm trẻ cảm thấy quá no.
• Tăng lượng sữa và bữa ăn phụ: Nếu trẻ không ăn đủ trong bữa chính, có thể cho trẻ ăn thêm các thực phẩm như phô mai, sữa chua, bánh quy, bánh flan, hoặc trái cây.
• Ưu tiên thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa: Canh, súp, cháo, cơm nát pha trứng, cá hoặc các món trẻ thích hàng ngày là những lựa chọn tốt.
• Trình bày món ăn hấp dẫn, đẹp mắt: Kích thích vị giác của trẻ bằng cách trình bày món ăn một cách hấp dẫn.
• Tập trung vào bữa ăn: Tránh cho trẻ xem TV, sử dụng điện thoại, iPad… trong khi ăn, giúp trẻ tập trung vào việc ăn uống trong khoảng thời gian 30-40 phút.
• Không ép buộc hay quát mắng để ép trẻ ăn: Nếu trẻ không hợp tác và không chịu ăn, cha mẹ nên kiên nhẫn. Ép buộc có thể làm trẻ sợ ăn và kéo dài vấn đề biếng ăn. Thay vào đó, hãy tạo môi trường thoải mái và giúp trẻ thích nghi với giai đoạn phát triển mới, sau đó trẻ sẽ tự nhiên ăn uống ngon lành như trước.
• Để cải thiện tình trạng biếng ăn, cần bổ sung các vitamin và vi chất cần thiết như kẽm, selen, crom, vitamin B1 và B6, gừng, chiết xuất quả sơ ri (vitamin C)… để cải thiện vị giác, tăng cường sức khỏe, và hỗ trợ tiêu hóa.

Tóm lại, cha mẹ không cần quá lo lắng với tình trạng biếng ăn sinh lý. Chỉ cần quan sát và chăm sóc con kỹ hơn, chúng ta sẽ nhanh chóng nhận thấy và khắc phục tình trạng này.

Khi nào cần đưa trẻ biếng ăn đi khám, tư vấn dinh dưỡng?

Khi trẻ biếng ăn và có vấn đề về dinh dưỡng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Dưới đây là một số tình huống nên đưa trẻ đi khám và tư vấn dinh dưỡng:

• Trẻ không tăng cân hoặc tăng cân chậm: Nếu trẻ không có sự tăng cân hoặc tăng cân chậm so với tiêu chuẩn phát triển, đó có thể là dấu hiệu của vấn đề dinh dưỡng. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ và đưa ra các khuyến nghị về chế độ ăn uống phù hợp.
• Trẻ có dấu hiệu thiếu chất: Nếu trẻ bị mệt mỏi, yếu đuối, hay có triệu chứng thiếu chất như da khô, tóc yếu, móng chẻ, có thể cần kiểm tra dinh dưỡng. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể phân tích chế độ ăn hàng ngày của trẻ và tư vấn về việc bổ sung các chất cần thiết.
• Trẻ có vấn đề ăn một loại thực phẩm duy nhất: Nếu trẻ chỉ muốn ăn một loại thực phẩm nhất định và từ chối ăn các thực phẩm khác, có thể gặp khó khăn trong việc đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp tìm hiểu nguyên nhân và cung cấp các phương pháp khác nhau để đa dạng hóa chế độ ăn uống của trẻ.
• Trẻ có vấn đề về cân nặng: Nếu trẻ có vấn đề về cân nặng, như béo phì hoặc suy dinh dưỡng, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng là cần thiết. Họ có thể giúp định rõ tình trạng hiện tại của trẻ và đề xuất các giải pháp dinh dưỡng phù hợp để giảm hoặc tăng cân một cách lành mạnh.
• Trẻ có các vấn đề sức khỏe liên quan đến dinh dưỡng: Nếu trẻ có các vấn đề sức khỏe như tiểu đường, dị ứng thực phẩm, hay bệnh lý tiêu hóa, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ dinh dưỡng là quan trọng để đảm bảo chế độ ăn phù hợp và không gây ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe.

Ngoài ra, nếu phụ huynh có bất kỳ lo ngại nào về chế độ ăn uống và dinh dưỡng của trẻ, hãy luôn tìm kiếm ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng – những người có kiến thức và kinh nghiệm sẽ đánh giá tình trạng của trẻ và cung cấp các khuyến nghị phù hợp để đảm bảo sự phát triển và sức khỏe tốt nhất cho trẻ.

Trên đây là những chia sẻ xoay quanh câu hỏi “Biếng ăn sinh lý là gì?”, hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp ích trong quá trình cùng trẻ lớn khôn của các bậc phụ huynh. Nếu ba mẹ còn băn khoăn, lo lắng trong vấn đề dinh dưỡng của trẻ nhỏ, hãy tham gia các khóa học dinh dưỡng của Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng để học thêm được nhiều kiến thức dinh dưỡng hữu ích.

• Trẻ biếng ăn nên bổ sung gì? Một số biện pháp cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ
• Gợi ý thực đơn cho bé 15 tháng biếng ăn, giàu dinh dưỡng