Chế độ dinh dưỡng cho trẻ 16 tháng giàu dưỡng chất, 7+ mẫu thực đơn cho bé 16 tháng

Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho trẻ 16 tháng rất quan trọng. Bởi vì, giai đoạn từ 16 – 18 tháng là thời điểm vàng cho sự phát triển nhận thức, thể chất của bé. Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng gợi ý đến ba mẹ chế độ dinh dưỡng cho trẻ giàu dưỡng chất giúp con phát triển toàn diện.

Trẻ em 16 tháng tuổi phát triển như thế nào? Có những thay đổi gì?

Ở giai đoạn này, bé trai có cân nặng khoảng 9,4 -11,8kg, chiều cao khoảng 75,4 – 80,2cm. Bé gái nặng khoảng 8,7 – 11,2kg, chiều cao khoảng 73 – 84,2cm. Thời gian ngủ của bé từ 11 – 14 tiếng mỗi ngày.

Trẻ 16 tháng tuổi đã có sự phát triển về thể chất khá rõ, bé hiếu động và tò mò với mọi thứ xung quanh hơn. Bé đã có thể thành thục các kỹ năng như:

• Vịn vào đồ vật và đứng lên, ngồi xuống
• Tập đi các bước ngắn
• Đi lùi hoặc đi vòng tròn
• Cầm nắm đồ chơi, chơi đồ chơi 1 mình
• Leo lên, xuống giường hoặc cũi
• Cầm thìa, nĩa lấy thức ăn hoặc cầm bút vẽ nguệch ngoạc
• Nhảy, múa, hát theo video
• Bắt chước hành động của người lớn như: dáng đi, cách nói chuyện, biểu cảm khuôn mặt

Nhận thức về thế giới quan của trẻ cũng đã bắt đầu thay đổi. Ba mẹ sẽ bất ngờ khi thấy bé đưa tay lên tai và giả vờ như đang nói chuyện điện thoại. Bé cũng thích khám phá các đồ vật nhiều màu sắc, thích thú khi chơi với thú cưng.

Ở giai đoạn 16 tháng tuổi, chiều cao và cân nặng của mỗi bé vào khoảng:

• Bé trai thường nặng khoảng từ 9.5 đến 11.5kg (trung bình là 10.5kg), chiều cao trung bình của bé trai là từ 77.6 đến 82.8cm (trung bình 80.2cm).
• Bé gái thường nặng từ 8.7 đến 11.1kg (trung bình là 9.8kg), cao từ 75.8 đến 81.4cm (trung bình là 78.6cm).

Tuy nhiên, việc đánh giá thể trạng của trẻ không chỉ dựa vào tiêu chuẩn này. Sức khỏe tổng thể của bé cũng như ý kiến từ bác sĩ chuyên khoa là những yếu tố quan trọng mà bố mẹ nên xem xét để có cái nhìn toàn diện về tình trạng phát triển của con mình.

Xem thêm: Cẩm nang ăn dặm cho bé

Trẻ 16 tháng ăn bao nhiêu một ngày là đủ? Xây dựng thực đơn cho bé 16 tháng

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Hòa, Viện Dinh dưỡng NRECI: “Trẻ em ở mỗi giai đoạn sẽ có sự phát triển kỹ năng, thể chất khác nhau. Do đó, chế độ đủ dinh dưỡng sẽ đảm bảo cho trẻ có đủ năng lượng để hoạt động. Đây sẽ là nền tảng thể chất cho các giai đoạn phát triển tiếp theo của bé.”

Nhu cầu năng lượng cho trẻ 16 tháng

Đối với trẻ trên 1 tuổi từ 10kg trở lên, nhu cầu năng lượng mỗi ngày của trẻ được tính như sau: 1000kcal + 50x(cân nặng hiện tại – 10). Như vậy, trẻ 16 tháng cần 1000 – 1150 cal để đảm bảo năng lượng hoạt động cả ngày ⁽¹⁾

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ 16 tháng hợp lý và khoa học

Bé 16 tháng tuổi ăn gì? Chế độ dinh dưỡng cho trẻ 16 tháng hợp lý nhất là ăn 3 bữa chính và 2 bữa phụ. Bữa chính có thể là các món ăn như cháo, cơm, mì, soup, bún hoặc phở…. Bữa phụ cho bé ăn được các loại thực phẩm phô mai, sữa chua, váng sữa, trái cây… Mặc dù trên 1 tuổi, nguồn dinh dưỡng của bé từ thức ăn là chính nhưng trẻ vẫn cần bổ sung 400-500ml sữa/ ngày.

Đọc thêm: Cách tính nhu cầu năng lượng mỗi ngày cho trẻ em, người trưởng thành, phụ nữ mang thai

Nhóm thực phẩm cần thiết nên bổ sung vào thực đơn cho bé 16 tháng 

Để đảm bảo dinh dưỡng thiết yếu cho trẻ, ba mẹ cần ghi nhớ nguyên tắc vàng – xanh – đỏ trong bữa ăn. Ba mẹ hãy cùng tìm hiểu về nguyên tắc này như thế nào nhé!

• Vàng: Màu vàng biểu trưng cho nhóm năng lượng. Các thực phẩm giàu năng lượng như: Cơm, cháo, nui, mì, phở…sẽ giúp bé yêu nạp đầy năng lượng, phát triển não bộ và hệ thần kinh.
• Xanh: Biểu trưng cho nhóm vitamin và khoáng chất. Có thể kể đến các loại rau củ và trái cây như: rau chân vịt, bông cải xanh, súp lơ, cà rốt, củ cải, bắp cải, bí đỏ, dâu tây, táo… Vitamin và khoáng chất có vai trò điều hòa quá trình trao đổi chất, giúp tăng trưởng và chắc khỏe xương, giúp bộ máy tiêu hóa của bé được hoạt động trơn tru và tăng cường sức đề kháng.
• Đỏ: Đỏ đại diện cho nhóm chất đạm và chất béo. Chất đạm có nhiều trong: thịt, cá, trứng, sữa, tôm, các loại đậu, đỗ. Chất béo có trong các thực phẩm như: dầu, mỡ, phô mai, bơ, sữa chua, các loại hạt có dầu. Nhóm chất này cực kỳ quan trọng vì giúp phát triển tế bào mới làm cơ thể lớn lên, tạo ra men và dịch tiêu hóa. Ngoài ra, chúng còn giúp tăng cường hormon thần kinh, giúp não bé được phát triển hoàn thiện hơn.

Video hướng dẫn cách nấu cháo ăn dặm cho bé 

Thực đơn cho trẻ 16 tháng tuổi đầy đủ dinh dưỡng 

Nhiều ba mẹ chắc hẳn vẫn còn băn khoăn chưa biết sắp xếp bữa ăn cho bé như thế nào là hợp lý và đa dạng. Dưới đây là mẫu thực đơn cho bé gồm các món ngon bổ dưỡng, bố mẹ có thể tham khảo:

Tham khảo: Tư vấn dinh dưỡng cho trẻ ăn dặm trong từng giai đoạn

Dấu hiệu nhận biết chế độ dinh dưỡng không phù hợp với trẻ 16 tháng tuổi

Một số dấu hiệu cảnh báo chế độ dinh dưỡng không phù hợp cho trẻ 16 tháng tuổi:

• Tăng hoặc giảm cân không bình thường: Một trong những dấu hiệu nhận thấy chế độ dinh dưỡng hiện tại không phù hợp với trẻ là trẻ tăng cân hoặc giảm cân không đáng kể.
• Sự phát triển không đồng đều: Trẻ không phát triển về chiều cao hoặc cân nặng theo mức độ bình thường.
• Tình trạng tiêu hóa không ổn định: Táo bón, tiêu chảy hoặc các vấn đề về tiêu hóa thường xuyên có thể là dấu hiệu của chế độ dinh dưỡng không phù hợp.
• Tình trạng sức khỏe tổng thể không tốt: Ngoài các triệu chứng cụ thể, một sự thay đổi rõ rệt trong tình trạng sức khỏe tổng thể của trẻ như tăng cảm cúm, mệt mỏi,…
• Sự thay đổi về tâm trạng hoặc hành vi ăn uống: Trẻ trở nên quấy khóc, không chịu ăn hoặc ăn ít hơn bình thường.

Một số lưu ý cho bố mẹ khi chăm sóc trẻ 16 tháng tuổi

Giai đoạn 16 tháng tuổi, bé yêu đang trong quá trình hoàn thiện các kỹ năng về thể chất, nhận thức và cảm xúc. Vì thế, bố mẹ cũng cần lưu ý một số điểm khi chăm sóc trẻ để bé được phát triển khỏe mạnh.

• Chú ý chăm sóc răng miệng cho trẻ: Hạn chế cho bé ăn bánh kẹo, các loại nước có ga để tránh làm hỏng men răng. Nên đánh răng cho trẻ hàng ngày bằng bàn chải mềm để tránh sâu răng. Sâu răng làm bé đau nhức, không muốn ăn uống, lâu dần sẽ làm bé có triệu chứng biếng ăn.
• Cho bé ngủ đủ giấc, không cho trẻ thức quá khuya: Giấc ngủ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của não và hệ thần kinh. Vì thế, bố mẹ nên cho bé ngủ trước 9h tối ⁽²⁾.
• Chế độ ăn đa dạng, đầy đủ nhóm chất: Đổi món liên tục để bé ăn ngon miệng hơn, đồng thời kết hợp đầy đủ nhóm chất để đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ.
• Nấu chín thực phẩm: Thực phẩm cần được nấu chín hoàn toàn để tránh vi khuẩn và dễ tiêu hóa.
• Thức ăn chế biến mềm, thực phẩm tươi ngon: Hệ tiêu hóa của bé vẫn còn non nớt vì thế thức ăn cần chế biến mềm, cắt thức ăn thành từng miếng nhỏ hoặc nghiền nhuyễn để bé dễ nhai và nuốt. Lựa chọn thực phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh.
• Kiểm tra thực phẩm: Đảm bảo thức ăn đã chín đều và kiểm tra nhiệt độ trước khi cho bé ăn để tránh nguy cơ bỏng.
• Cần can thiệp y tế khi thấy bé có những biểu hiện bất thường: Bé chưa biết bò, chưa nói được từ đơn lẻ, không nhận biết sự vật xung quanh,…
• Khuyến khích bé phát triển nhận thức, cảm xúc: Việc chơi đùa cùng với bé, cho bé chơi đồ chơi theo ý thích, đọc truyện cho bé trước giờ đi ngủ,…
• Cân bằng cảm xúc khi bé nhõng nhẽo: Giai đoạn này bé sợ xa cách và sẽ bám bố mẹ hơn, không kiểm soát được cảm xúc nên dễ nổi giận dễ cười. Chính vì vậy, bố mẹ hãy ôm bé, thì thầm vào tai bé những lời yêu thương, chọc bé cười để bé bình tĩnh và giúp bé mau chóng cân bằng lại cảm xúc/