Dấu hiệu cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất cần bổ sung

Vitamin và khoáng chất là nguồn dưỡng chất vô cùng quan trọng đối với con người. Khi cơ thể thiếu vitamin, khoáng chất thì sẽ có một số biểu hiện đặc trưng. Nếu bạn chưa biết cách nhận biết tình trạng cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất thì hãy tham khảo bài viết hôm nay từ Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI).

Vai trò của vitamin khoáng chất

Vitamin là các chất hữu cơ tan được trong chất béo (tan trong dầu) hoặc trong nước. Các vitamin tan trong chất béo điển hình là vitamin A, D, E và K. Các vitamin tan trong nước gồm vitamin nhóm B, vitamin C.

Chất khoáng là các yếu tố vô cơ trong đất và nước, được thực vật hấp thụ, động vật tiêu thụ, sau đó tồn tại trong cơ thể động vật, thân thực vật,… Các chất khoáng thường được nhắc đến là canxi, kali, natri, đồng, iod, kẽm…

Con người cần vitamin và khoáng chất để phát triển và duy trì sức khỏe hàng ngày. Chúng giúp cơ thể hấp thụ dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch, chuyển đổi thức ăn thành năng lượng và sửa chữa tế bào. Nếu cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất thì có thể mắc một số bệnh như còi xương, thị lực kém, chảy máu chân răng, dễ mắc bệnh, kém phát triển thể chất và tinh thần … Do đó, việc bổ sung đầy đủ các dưỡng chất này là điều quan trọng.

Nguyên nhân cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất

Có một số nguyên nhân khiến cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất, gồm:

• Chất lượng thực phẩm không đảm bảo: Thực phẩm không tươi mới, thức ăn chế biến không đúng cách có thể làm giảm hàm lượng vitamin và khoáng chất nạp vào cơ thể.
• Chế độ ăn kiêng: Ăn chay hoàn toàn hoặc ăn kiêng có thể dẫn đến tình trạng cơ thể thiếu một số vitamin và khoáng chất, như vitamin B12, vitamin D và sắt.
• Nghiện rượu: Nghiện rượu có thể làm giảm hấp thu các vitamin nhóm B và làm tổn hại đường tiêu hóa. Nghiện rượu gây xơ gan có thể dẫn tới giảm hấp thu vitamin A.
• Rối loạn hấp thu: Suy dinh dưỡng, tiêu chảy kéo dài, các bệnh đường tiêu hóa như viêm tụy, tắc mật có thể gây rối loạn hấp thu các vi chất dinh dưỡng.
• Nhu cầu cơ thể tăng nhưng không cung cấp đủ: Những giai đoạn như mang thai, cho con bú, sau khi ốm dậy, sau phẫu thuật,… đòi hỏi nhu cầu vi chất tăng hơn. Nếu không cung cấp đủ vitamin và khoáng chất cho nhu cầu cơ thể thì có thể dẫn đến thiếu chất. Để bù trừ vi chất thiếu, nên cân nhắc bổ sung vitamin và khoáng chất thông qua chế độ ăn uống hoặc dùng thêm thuốc nếu cần thiết.
• Nguyên nhân khác: Mắc bệnh lý còi xương do thiếu men 1 α-hydroxylase ở thận, trẻ sơ sinh thiếu tháng, sử dụng các thuốc làm giảm hấp thu vitamin và khoáng chất,…

Dấu hiệu nhận biết cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất

Suy giảm thể chất và tinh thần

Mục tiêu của việc ăn uống là cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể để thực hiện các hoạt động hàng ngày. Khi ăn quá ít hoặc không đủ chất, cơ thể thiếu các nguyên liệu cần thiết cho các hoạt động về tinh thần và thể chất. Ví dụ, thiếu sắt có thể gây mệt mỏi, suy nhược và ảnh hưởng đến hiệu suất công việc. Thiếu hụt vitamin B12 cũng có thể gây ra các triệu chứng tương tự như thiếu sắt về trí nhớ và tinh thần.

Hệ miễn dịch kém

Cà chua, cam, rau lá xanh, đào và các loại đậu là những nguồn cung cấp tốt của chất chống oxy hóa, một loại chất có khả năng ngăn ngừa tổn thương tế bào. Các loại hạt, thịt gia cầm, sò, thịt đỏ và ngũ cốc cũng là thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như selen, vitamin A, C và E.

Nếu không nhận được đủ các chất dinh dưỡng này trong chế độ ăn uống, chức năng hệ miễn dịch có thể bị ảnh hưởng. Ví dụ, vitamin C đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp duy trì sức khỏe của các mô cơ thể và tham gia vào quá trình lành vết thương.

Da và tóc khô

Biểu hiện của cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất có thể bao gồm tình trạng da và tóc khô. Vitamin và khoáng chất quan trọng cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của da và tóc. Thiếu vitamin như vitamin A,B, E, C và khoáng chất như kẽm, sắt, và omega-3 có thể dẫn đến da khô, mất độ ẩm và tóc khô, mỏng yếu và dễ gãy rụng. Ngoài ra, thiếu vitamin D và các khoáng chất khác cũng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe da và tóc.

Trầm cảm

Trầm cảm không phải là biểu hiện trực tiếp của thiếu vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy thiếu hụt một số vitamin và khoáng chất có thể ảnh hưởng đến tâm lý và tình trạng tâm thần của một người.

Ví dụ, thiếu vitamin D có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trầm cảm. Vitamin D có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh có liên quan đến tâm trạng và cảm xúc. Nếu cơ thể thiếu vitamin D, có thể dẫn đến sự giảm sản xuất serotonin và gây ra tình trạng trầm cảm.

Ngoài ra, thiếu một số khoáng chất như sắt, kẽm và vitamin B12 cũng có thể gây ra triệu chứng mệt mỏi, suy giảm tinh thần và sự chán nản, làm tăng nguy cơ gây trầm cảm.

Vết thương khó lành

Dấu hiệu lành vết thương chậm có thể là một trong những biểu hiện của thiếu vitamin và khoáng chất. Các chất dinh dưỡng như vitamin C, vitamin E, kẽm và sắt đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái tạo và phục hồi tế bào, củng cố hệ thống miễn dịch và thúc đẩy quá trình lành vết thương. Nếu cơ thể thiếu các chất này thì có thể khiến vết thương chậm lành.

Xương dễ gãy

Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng xương và cơ thể của chúng ta chứa nhiều canxi hơn bất kỳ loại khoáng chất nào khác. Thiếu hụt canxi, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển xương và làm giảm chất khoáng của xương. Sự kết hợp giữa quá trình lão hóa và thiếu dinh dưỡng cuối cùng có thể dẫn đến bệnh loãng xương. Các hậu quả thường gặp của bệnh này bao gồm xương giòn, tăng nguy cơ gãy xương và tình trạng thấp bé.

Cách bổ sung vitamin và khoáng chất cho cơ thể

Vitamin và khoáng chất có trong thực phẩm nào?

Để duy trì sức khỏe, hãy cung cấp cho cơ thể vitamin và khoáng chất thông qua các nguồn thực phẩm khác nhau:

• Canxi: Có thể tìm thấy trong trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa như bơ, phô mai, sữa chua…
• Magie: Nguồn magie có thể có từ rau bina, đậu đen, đậu Hà Lan, hạnh nhân.
• Sắt: Nguồn sắt có thể tìm thấy trong rau bina, các loại đậu, thịt đỏ, gan, cá,…
• Vitamin A: Có hàm lượng cao trong trứng, gan, sữa, cà rốt, khoai lang, dưa đỏ,…
• Vitamin C: Có hàm lượng cao trong cam, dâu tây, cà chua, kiwi, bông cải xanh, ớt chuông,…
• Vitamin B: Có trong các loại ngũ cốc, cá hồi, nghêu, trứng,…
• Vitamin E: Có từ các nguồn thực phẩm như bơ, quả hạch, ngũ cốc, các loại rau màu xanh đậm.

Bổ sung từ các loại thực phẩm bổ sung

Nếu không thể đảm bảo lượng dinh dưỡng đủ từ bữa ăn hàng ngày, mỗi người có thể sử dụng các loại thực phẩm bổ sung để cung cấp đủ lượng vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Việc bổ sung vitamin và khoáng chất từ thực phẩm bổ sung cần nghe theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên môn để bảo đảm an toàn và hiệu quả.

Trên đây là một số chia sẻ về dấu hiệu cơ thể thiếu vitamin và khoáng chất và cách bổ sung kịp thời, hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham gia các khóa học dinh dưỡng tại Viện Nghiên cứu và Tư vấn dinh dưỡng (NRECI) để được đào tạo dinh dưỡng bởi các bác sĩ giàu kinh nghiệm, giúp chăm sóc bản thân và gia đình tốt hơn.

Xem thêm: Vitamin và khoáng chất có trong thực phẩm nào? TOP 20 thực phẩm cần bổ sung