Bị tiểu đường bao lâu thì biến chứng? Thời gian biến chứng tiểu đường không có câu trả lời cụ thể, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kiểm soát đường huyết, chế độ dinh dưỡng và lối sống. Tuy nhiên, việc tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện đều đặn và sử dụng đúng thuốc điều trị có thể giúp làm chậm quá trình biến chứng. Hãy cùng Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết sau!

Bị tiểu đường bao lâu thì biến chứng?

Biến chứng tiểu đường là thuật ngữ dùng để mô tả các tổn thương ở mạch máu và thần kinh do bệnh tiểu đường gây ra. Khi mức đường huyết tăng cao và kéo dài, cơ thể phải đối mặt với stress oxy hóa và viêm mạn tính. Điều này dẫn đến tổn hại cho mạch máu và làm gián đoạn quá trình truyền tín hiệu thần kinh từ não đến các cơ quan. Vì thiếu máu và dưỡng chất, các cơ quan dần suy yếu và biểu hiện ra ngoài dưới dạng biến chứng.

Để biết được bị tiểu đường bao lâu thì biến chứng thì trước tiên phải biết được rằng biến chứng tiểu đường được chia thành hai loại chính: biến chứng cấp tính và biến chứng mạn tính. Thời gian xảy ra biến chứng tiểu đường khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Các yếu tố bao gồm thời điểm phát hiện bệnh, cách kiểm soát đường huyết và việc phòng ngừa biến chứng kịp thời.

Đọc thêm: “Bật mí” các triệu chứng bệnh tiểu đường giai đoạn đầu

Các biến chứng cấp tính của bệnh tiểu đường

Biến chứng cấp tính bao gồm hạ đường huyết, nhiễm toan ceton và tăng áp lực thẩm thấu do tăng đường huyết cấp. Thời gian biến chứng xuất hiện không thể dự đoán chính xác. Những biến chứng này có thể xuất hiện đột ngột ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh, bất kể là người mới mắc hay đã mắc bệnh lâu năm. Điều quan trọng là kiểm soát đường huyết hiệu quả để giảm nguy cơ gặp những biến chứng cấp tính nguy hiểm này.

Biến chứng mạn tính

Biến chứng mạn tính bao gồm tổn thương trên thần kinh ngoại biên và tự chủ, da, thận, tim mạch và mắt. Thường thì, biến chứng mạn tính xuất hiện sau khoảng 5-10 năm kể từ thời điểm chẩn đoán bệnh. Tuy nhiên, nếu bệnh được phát hiện muộn, biến chứng có thể xuất hiện ngay từ lúc chẩn đoán. Ngược lại, nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách, biến chứng có thể trì hoãn trong vài chục năm.

Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo biến chứng và áp dụng biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng để giảm nguy cơ gặp phải những biến chứng này. Biến chứng tiểu đường không chỉ gây phiền toái hàng ngày mà còn ảnh hưởng đến tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Các yếu tố ảnh hưởng đến biến chứng tiểu đường

Biến chứng tiểu đường, bao gồm biến chứng tiểu đường giai đoạn đầu là một loạt các tổn thương ở mạch máu và thần kinh do tình trạng không kiểm soát tốt đường huyết kéo dài gây ra. Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến việc phát triển các biến chứng này, bao gồm:

• Mức độ kiểm soát đường huyết: Mức đường huyết không được kiểm soát tốt là yếu tố chính góp phần vào việc phát triển các biến chứng tiểu đường. Khi đường huyết luôn ở mức cao, các mạch máu dần bị tổn thương và dẫn đến các vấn đề về tuần hoàn, thần kinh và các cơ quan khác.
• Thời gian tồn tại tiểu đường: Người bệnh tiểu đường lâu năm có nguy cơ cao hơn gặp phải các biến chứng mạn tính. Nếu bệnh không được kiểm soát đúng cách trong thời gian dài, tổn thương dần tích tụ và dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.
• Chế độ ăn uống và lối sống: Chế độ ăn uống không lành mạnh, giàu calo và đường, thiếu rau quả, và thiếu hoạt động thể chất thường dẫn đến tăng đường huyết và cân nặng. Điều này gia tăng nguy cơ phát triển biến chứng tiểu đường.
• Tình trạng sức khỏe tổng quát: Nếu người bệnh tiểu đường có các bệnh lý khác như bệnh tim mạch, huyết áp cao, cholesterol cao, thì nguy cơ phát triển biến chứng tiểu đường sẽ cao hơn.
• Di truyền và dịch tễ học: Yếu tố di truyền cũng có ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và các biến chứng liên quan. Một gia đình có người thân bị tiểu đường sẽ có nguy cơ cao hơn.
• Tuổi tác: Nguy cơ phát triển các biến chứng tiểu đường tăng lên khi người bệnh già đi, do cơ thể yếu đuối hơn và khó khăn trong việc kiểm soát đường huyết.
• Tình trạng hỗ trợ y tế: Mức độ quản lý bệnh tiểu đường và các biến chứng liên quan còn phụ thuộc vào sự hỗ trợ y tế, tiếp cận chăm sóc sức khỏe và khả năng thực hiện các chỉ định điều trị.

Những yếu tố này tương tác với nhau và ảnh hưởng đến quá trình phát triển và tiến triển của biến chứng tiểu đường. Để giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng này, quản lý đường huyết hiệu quả, duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện theo hướng dẫn của chuyên gia y tế là điều quan trọng.

Làm thế nào để làm chậm các biến chứng tiểu đường?

Sau khi tìm hiểu bị tiểu đường bao lâu thì biến chứng, việc tìm hiểu làm sao để làm chậm sự phát triển của các biến chứng tiểu đường là cần thiết. Người bệnh cần tập trung thực hiện một loạt biện pháp chăm sóc sức khỏe một cách đều đặn và kiên trì. Dưới đây là những gợi ý để giúp người bệnh tiểu đường duy trì tình trạng sức khỏe tốt và giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm.

• Tuân thủ sử dụng thuốc điều trị: Điều quan trọng là người bệnh tiểu đường nên tuân thủ đúng liều lượng và lịch trình sử dụng thuốc do bác sĩ đề xuất. Điều này đảm bảo hiệu quả điều trị và kiểm soát tốt đường huyết. Ngoài ra, thường xuyên tái khám định kỳ (1-3 tháng/lần) là cần thiết để bác sĩ theo dõi tình trạng bệnh, đánh giá hiệu quả của điều trị và thay đổi liều dùng nếu cần thiết.
• Kiểm soát chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống là một yếu tố quan trọng trong quản lý đường huyết. Người bệnh tiểu đường nên hạn chế tinh bột và đường trong thực phẩm như gạo trắng, lúa mì, khoai tây, đường mía, đường sữa… Thay vào đó, nên tăng cường ăn rau củ quả và các thực phẩm giàu chất xơ hòa tan. Chia nhỏ bữa ăn trong ngày và ăn thêm các loại hoa quả không làm tăng đường huyết như xoài, bưởi, cam, thanh long, dâu tây…
• Tập luyện thường xuyên: Luyện tập thể dục hàng ngày giúp giảm đề kháng insulin và cải thiện sự kiểm soát đường huyết. Tập luyện hợp lý cũng giúp người bệnh tiểu đường duy trì cân nặng lành mạnh, giảm nguy cơ mắc các biến chứng liên quan đến tim, thần kinh, thận, mắt. Thời gian tập luyện cần phù hợp với tình trạng sức khỏe và theo hướng dẫn của chuyên gia y tế.
• Hạn chế uống rượu: Rượu nếu sử dụng quá nhiều có thể làm tăng đường huyết và tương tác với nhiều loại thuốc. Người bệnh tiểu đường nên hạn chế hoặc ngưng sử dụng rượu để đảm bảo sự kiểm soát đường huyết hiệu quả.
• Định kỳ kiểm tra đường huyết và HbA1c: Thường xuyên (2-3 tháng/lần) đến bệnh viện để kiểm tra lại đường huyết và chỉ số HbA1c giúp người bệnh đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh nếu cần thiết. Điều này làm giảm nguy cơ phát triển các biến chứng tiểu đường và đảm bảo sức khỏe tốt.

Chúng ta hãy chủ động tập trung chăm sóc sức khỏe một cách đều đặn và kiên trì để phòng tránh các biến chứng tiểu đường tiềm tàng thay vì tự đặt câu hỏi bị tiểu đường bao lâu thì biến chứng. Duy trì một lối sống khỏe mạnh và tinh thần lạc quan thì cũng sẽ hạn chế việc bị biến chứng rất nhiều.

Xem thêm: Chỉ số HbA1c bao nhiêu là bị tiểu đường? Ý nghĩa chỉ số HbA1c

Các lưu ý cho bệnh nhân tiểu đường có biến chứng.

Đối với bệnh nhân tiểu đường có biến chứng, việc chăm sóc sức khỏe và quản lý bệnh trở nên đặc biệt quan trọng để giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Dưới đây là những lưu ý chi tiết để bệnh nhân tiểu đường có biến chứng có thể thực hiện để duy trì sức khỏe tốt:

• Tuân thủ sử dụng thuốc điều trị: Điều quan trọng là tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc do bác sĩ chỉ định. Việc sử dụng thuốc đúng cách sẽ giúp kiểm soát đường huyết và hạn chế sự tiến triển của các biến chứng tiểu đường.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quản lý tiểu đường. Bệnh nhân tiểu đường có biến chứng nên hạn chế tinh bột, đường và chất béo không lành mạnh trong khẩu phần hàng ngày. Thay vào đó, tăng cường ăn rau củ quả và các thực phẩm giàu chất xơ hòa tan giúp kiểm soát đường huyết và duy trì cân nặng ổn định.
• Quản lý cân nặng: Duy trì cân nặng lành mạnh là mục tiêu quan trọng đối với bệnh nhân tiểu đường có biến chứng. Nếu cần thiết, giảm cân sẽ giúp cải thiện sự kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ các biến chứng liên quan đến tim mạch và thận.
• Tập luyện thường xuyên: Luyện tập thể dục đều đặn giúp cải thiện sự nhạy cảm của cơ thể với insulin, giảm đường huyết và duy trì sức khỏe tim mạch và mạch máu. Tuy nhiên, bệnh nhân cần thảo luận với bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện mới nào để đảm bảo an toàn và phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.
• Theo dõi sát sao sức khỏe: Điều quan trọng là theo dõi sát sao sức khỏe bằng cách định kỳ kiểm tra đường huyết, HbA1c và các chỉ số y tế khác. Việc kiểm soát sức khỏe đều đặn sẽ giúp phát hiện sớm và giải quyết các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
• Thực hiện kiểm soát chuyên môn: Bệnh nhân tiểu đường có biến chứng nên thực hiện kiểm soát chuyên môn định kỳ tại bệnh viện, được các chuyên gia tiểu đường tư vấn và hỗ trợ theo dõi tình trạng bệnh và điều chỉnh kế hoạch điều trị.
• Hạn chế rượu và duy trì sức khỏe toàn diện: Hạn chế tiêu thụ rượu và hút thuốc lá giúp giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến tiểu đường. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh với giấc ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng và thực hành các phương pháp giảm stress cũng rất quan trọng.

Những lưu ý trên sẽ giúp bệnh nhân tiểu đường có biến chứng duy trì sức khỏe tốt và giảm nguy cơ các biến chứng tiểu đường. Câu hỏi “Bị tiểu đường bao lâu thì biến chứng” không có câu trả lời cụ thể và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tuy nhiên, để làm chậm quá trình biến chứng tiểu đường, người bệnh cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tập luyện thường xuyên và sử dụng thuốc điều trị đúng cách. Đồng thời, việc tìm kiếm sự hỗ trợ và tư vấn dinh dưỡng chuyên nghiệp là rất quan trọng.

Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng được biết đến là đơn vị cung cấp các khoá học dinh dưỡng bổ ích cho mọi đối tượng. Những chia sẻ từ chuyên gia tại NRECI sẽ giúp bạn xác định được nhu cầu năng lượng của cơ thể, các chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất thiết yếu. Từ đó, bổ sung cho cơ thể một cách hợp lý và duy trì thói quen sống lành mạnh, chế độ ăn khoa học và cải thiện sức khoẻ tổng thể. Bên cạnh đó, bạn đọc còn có thể tham khảo thêm nhiều kiến thức dinh dưỡng bổ ích tại website và fanpage của Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng nhé!

ThS.BS Lê Thị Thu Huyền

• Thạc sĩ Y học Cổ truyền – Đại học Y Dược TP.HCM
• Giảng viên thỉnh giảng Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur
• Giảng viên thỉnh giảng Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn
• Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng

Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu khoa học:  Đánh giá tác dụng giảm béo của phương pháp cấy chỉ các huyệt khí hải, trung quản, thiên xu, thủy đạo, thủy phân, tứ mãn kết hợp can thiệp chế độ ăn uống trên bệnh nhân béo phì.