Huyết áp thấp có bị đột quỵ không?
Hầu như ai cũng biết về sự nguy hiểm của huyết áp cao, tuy nhiên bất cứ thay đổi bất thường nào của huyết áp cũng cần được đặc biệt chú ý. Huyết áp thấp xảy ra ở rất nhiều người, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm đến sức khỏe. Không ít người thắc mắc với câu hỏi huyết áp thấp có bị đột quỵ không, nguy hiểm thế nào? Điều này sẽ được Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng giải đáp ngay đây.
Huyết áp thấp là gì?
Trước khi bàn về vấn đề huyết áp thấp có bị đột quỵ không, bạn đọc cần có cái nhìn tổng quát về tình trạng này.
Thế nào là huyết áp thấp?
Huyết áp là áp lực đẩy máu từ tim vào thành động mạch. Huyết áp thấp là một tình trạng liên quan đến bệnh lý tim mạch, được xác định khi chỉ số huyết áp xuống dưới mức 90/60 mmHg. Trong trường hợp này, áp lực tâm thu dưới 90mmHg hoặc áp lực tâm trương dưới 60 mmHg.
Huyết áp thấp có thể được chia thành hai loại chính: Huyết áp thấp sinh lý và huyết áp thấp bệnh lý. Huyết áp thấp sinh lý có thể xuất phát từ yếu tố di truyền hoặc việc sống ở vùng núi cao. Huyết áp thấp bệnh lý gây ra bởi sự suy giảm chức năng của các cơ quan như tim, thận hoặc tuyến giáp, hoặc do hệ thống thần kinh tự động của cơ thể không thể điều chỉnh một cách bình thường.
Nguyên nhân gây huyết áp thấp
Một số nguyên nhân dẫn đến huyết áp thấp gồm:
- Mắc các vấn đề về tim mạch: Các nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng huyết áp thấp thường liên quan đến các bệnh lý về tim mạch, như rối loạn nhịp tim, khuyết tật van tim, suy tim,… Trong trường hợp này, tim không còn đủ khả năng tạo áp lực đẩy máu đến các phần khác của cơ thể, gây giảm huyết áp cho người bệnh.
- Tác dụng phụ của thuốc tây: Một số loại thuốc có thể gây nguy cơ giảm huyết áp, bao gồm: Thuốc lợi tiểu, thuốc sử dụng trong điều trị bệnh Parkinson, thuốc chẹn beta hoặc alpha, thuốc chống trầm cảm ba vòng. Nguy cơ giảm huyết áp cũng có thể xuất hiện sau khi sử dụng thuốc gây tê sau phẫu thuật.
- Tình trạng rối loạn nội tiết: Khi xảy ra các vấn đề ở tuyến giáp – cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất các hormone quan trọng điều chỉnh nhịp tim, huyết áp,… hoặc tuyến thượng thận – cơ quan quản lý các phản ứng căng thẳng thì người bệnh có thể bị tăng hoặc giảm huyết áp.
- Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng, vấn đề về tiêu hóa: Những người mắc chứng chán ăn, ăn ít, bỏ bữa thường có nhịp tim không đều, dễ dẫn đến giảm huyết áp. Bên cạnh đó, người không cung cấp đủ vitamin B12 và folate có thể bị thiếu máu, gây ra hạ huyết áp. Ngoài ra, các tình trạng như tiêu chảy, buồn nôn, nôn nhiều dẫn đến mất nước và mất cân bằng điện giải cũng dễ làm giảm huyết áp.
- Các nguyên nhân khác: Phụ nữ mang thai thường có huyết áp thấp hơn một chút; bệnh đái tháo đường; tiêu thụ quá nhiều bia hoặc rượu; bị nhiễm khuẩn nặng; thay đổi tư thế đột ngột,…
Nhìn chung, nguyên nhân huyết áp thấp thường liên quan đến vấn đề tim mạch như rối loạn nhịp tim, suy tim, khuyết tật van tim,… Cùng với đó, các loại thuốc lợi tiểu, đối phó Parkinson, chẹn beta/alpha hay chống trầm cảm cũng có thể gây giảm huyết áp. Rối loạn nội tiết, chế độ ăn uống kém dinh dưỡng, thiếu máu B12 và folate, tiêu chảy, nôn mửa cũng gây nên tình trạng thấp huyết áp.
Các triệu chứng của huyết áp thấp
Trước khi tìm đáp án cho câu hỏi huyết áp thấp có bị đột quỵ không, bạn cần nắm được những triệu chứng nhận biết tình trạng này:
- Cảm giác chóng mặt hoặc mất thăng bằng: Thường xảy ra khi thay đổi tư thế đột ngột, như đứng dậy sau thời gian dài ngồi hoặc thức dậy từ giấc ngủ. Người bệnh cảm thấy như mọi thứ đang quay cuồng và mất khả năng kiểm soát.
- Đau đầu nặng hoặc mê sảng: Người bị huyết áp thấp thường bị đau đầu. Khi não hoạt động căng thẳng hoặc phải đối mặt với hoạt động thể lực nặng, cơn đau đầu có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Mức độ và tính chất cơn đau đầu có thể thay đổi, thường là đau vùng đỉnh đầu.
- Ngất: Khi huyết áp giảm quá nghiêm trọng, người bệnh có thể bị ngất. Nếu không được can thiệp kịp thời, nguy cơ rơi vào trạng thái ngất đột ngột tăng lên và có thể gây ra các chấn thương nghiêm trọng khác.
- Giảm khả năng tập trung: Huyết áp thấp khiến não không nhận đủ máu và oxy, dẫn đến suy giảm khả năng tập trung ở người bị bệnh.
- Mất thị lực và thính giác: Huyết áp thấp có thể dẫn đến giảm thị lực và thính giác. Tình trạng mất thị lực đột ngột có thể gây nguy hiểm khi đang tham gia giao thông.
- Da lạnh và tái nhợt: Người bị huyết áp thấp thường có chân tay lạnh lạnh do cơ thể không đủ khả năng duy trì việc cung cấp máu và oxy đến da, dẫn đến giảm nhiệt độ cơ thể.
- Mệt mỏi: Người huyết áp thấp thường cảm thấy mệt mỏi vào buổi sáng. Hiện tượng này thường có liên quan đến rối loạn chức năng hệ thần kinh vì các cơ bị co thắt quá mức.
- Buồn nôn: Người bị huyết áp thấp thường có cảm giác buồn nôn.
- Nhịp tim tăng, thở nhanh và nông: Huyết áp thấp gây thiếu hụt oxy trong cơ thể, khiến tim và phổi phải làm việc hơn để bù đắp, dẫn đến tình trạng nhịp tim nhanh và nhịp thở nhanh.
Huyết áp thấp gây ra các triệu chứng như chóng mặt khi thay đổi tư thế đột ngột, đau đầu nặng, ngất, giảm khả năng tập trung, mất thị lực, thính giác, da lạnh và tái nhợt. Bên cạnh đó là cảm giác mệt mỏi, buồn nôn, nhịp tim tăng cùng với hơi thở nhanh và nông.
Huyết áp thấp gây nên các biến chứng nào?
Huyết áp thấp có bị đột quỵ không, gây ra những biến chứng nào? Đây là căn bệnh nguy hiểm, có thể dẫn tới nhiều biến chứng nghiêm trọng như:
- Tác động lên não bộ: Khi tim không bơm đủ máu đến não bộ sẽ dẫn đến sự suy giảm và hủy hoại nhanh chóng các tế bào thần kinh. Tình trạng này có thể là nguyên nhân gây ra triệu chứng thức khuya, mất ngủ, và ngủ không sâu. Nếu kéo dài, huyết áp thấp có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ và gia tăng nguy cơ mắc bệnh nhồi máu não.
- Sự suy giảm chức năng sinh lý: Ít người biết rằng huyết áp thấp cũng có thể dẫn đến suy giảm chức năng sinh lý. Huyết áp thấp có thể gây giảm ham muốn tình dục, làm khô âm đạo và thậm chí khiến tình trạng tiền mãn kinh đến sớm. Đối với nam giới, nó có thể gây khó khăn trong việc duy trì độ cương cứng, ảnh hưởng đến hạnh phúc của cặp đôi.
- Nguy cơ đột quỵ do tụt huyết áp đột ngột: Trong trường hợp huyết áp giảm đột ngột và xuống dưới mức 70 mmHg, tình trạng thiếu máu não kéo dài có thể xảy ra, khiến não không hoạt động, gây choáng, sốc và làm tổn thương não tạm thời hoặc vĩnh viễn.
- Suy tim: Huyết áp thấp có thể làm tăng nhịp tim, gây triệu chứng choáng và ngất. Những người có huyết áp giảm đột ngột có thể gặp tình trạng sốc, nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như đau thắt ngực, bệnh nhồi máu cơ tim và cả tử vong.
- Suy thận: Huyết áp thấp gây suy giảm lượng máu đến thận, dẫn tới rối loạn chức năng thanh lọc và loại bỏ chất thải, lâu ngày có thể gây suy thận.
Tóm lại, huyết áp thấp có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như suy giảm chức năng não, suy giảm chức năng sinh lý, nguy cơ đột quỵ do tụt huyết áp đột ngột, suy tim và suy thận.
Huyết áp thấp có bị đột quỵ không?
Như đã trình bày ở phần trên, câu trả lời cho thắc mắc huyết áp thấp có bị đột quỵ không là CÓ.
Một nguyên nhân của đột quỵ do thiếu máu cục bộ chính là huyết áp thấp. Áp lực đưa máu lên não thường sẽ lớn hơn nơi khác. Do vậy, não thường dễ bị thiếu máu nếu huyết áp giảm. Thiếu máu não nhẹ gây đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, khó ngủ, ngất xỉu, mất tập trung,… Theo thời gian dài, tế bào não có thể bị tổn thương, dẫn tới giảm trí nhớ, nhũn não, teo não,… Trường hợp nặng, huyết áp đột ngột tụt sâu dễ dẫn tới đột quỵ. Đột quỵ có thể đe dọa tới tính mạng bệnh nhân nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời.
Cần làm gì khi bị tụt huyết áp đột ngột?
Khi mắc phải tình trạng tụt huyết áp đột ngột, bạn cần thực hiện những biện pháp sau đây:
Đầu tiên, dừng lại ngay các hoạt động đang thực hiện và nằm nghỉ, đặt chân cao hơn đỉnh đầu, sử dụng vớ nén để cải thiện tuần hoàn máu. Tiếp theo, uống một ly nước chứa điện giải (có muối), uống nhiều nước lọc và nên sử dụng trà nóng để ổn định huyết áp trở lại. Một cách khác giúp giảm triệu chứng tụt huyết áp đột ngột là tiêu thụ thực phẩm có nhiều muối. Cung cấp nhiều muối ngay lúc đó có thể giúp tăng huyết áp lên nhanh chóng.
Trong trường hợp triệu chứng tụt huyết áp không được cải thiện bằng cách tự nhiên và có dấu hiệu như lạnh người, nôn mửa, da xanh xao, hoặc ngất, cần đưa người bệnh đến bệnh viện để kiểm tra và cấp cứu ngay lập tức.
Để ngăn ngừa tình trạng tụt huyết áp gây tai biến, người bệnh cần tuân theo những biện pháp sau: Tránh thức khuya, giữ ấm cơ thể khi ngủ, tránh tiếp xúc với nắng nóng, hạn chế thay đổi tư thế đột ngột, sử dụng gối thấp khi ngủ. Đặc biệt, người từ 50 tuổi trở lên cần thường xuyên kiểm tra huyết áp định kỳ.
Tụt huyết áp có nên ăn đồ ngọt?
Để ứng phó với tình trạng tụt huyết áp, nhiều người thường lựa chọn các loại thực phẩm ngọt, thức uống có đường, đồ ăn ngọt,… Tuy nhiên, việc sử dụng đồ ngọt như một biện pháp chữa trị tụt huyết áp cấp tốc có thể gây tăng đường huyết đột ngột, hiệu ứng ngược, gây mệt mỏi và cảm giác thèm ăn,…
Thay vì dựa vào đồ ngọt như một biện pháp cấp tốc, tốt hơn hết người bệnh nên tìm hiểu nguyên nhân gây ra tụt huyết áp và thảo luận với bác sĩ để có cách ứng phó thích hợp bằng cách tăng cường lượng nước uống, thay đổi thói quen ăn uống để duy trì đường huyết ổn định, sử dụng thuốc khi cần thiết.
Dinh dưỡng cho người huyết áp thấp
Chế độ dinh dưỡng
Ăn ít, bỏ bữa, ăn uống thiếu vitamin B12 và folate,… dễ dẫn đến tình trạng huyết áp thấp. Vì vậy, người bệnh cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng như sau để phòng ngừa và cải thiện tình trạng này:
- Cần tăng cường ăn uống đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là những người thiếu cân. Tốt nhất là chia thành nhiều bữa ăn nhỏ để cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể và dễ tiêu hóa.
- Tích cực bổ sung thực phẩm giàu vitamin B12 và folate. Vitamin B12 có trong ngũ cốc, bánh mì; folate có trong các loại rau lá xanh, trái cây họ cam quýt, đậu khô, đậu Hà Lan, gan,…
- Nên bổ sung thêm chất đạm từ cá, hải sản, đậu hũ, nấm trong mỗi bữa ăn. Đồng thời, tăng cường việc tiêu thụ trứng, đậu tương và rau quả để bổ sung vitamin, chất xơ và khoáng chất. Có thể bổ sung nước từ các loại thức uống như trà sâm, trà gừng, trà đặc và cà phê, vì chúng có khả năng nâng cao huyết áp.
- Cần hạn chế việc sử dụng các loại thực phẩm có tác dụng lợi tiểu, như râu ngô, rau cải, dưa hấu và bí ngô.
Thay đổi chế độ sinh hoạt
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, người bị huyết áp thấp nên điều chỉnh thói quen sinh hoạt của mình:
- Ngủ đủ 7 – 8 giờ mỗi ngày với tư thế và tình trạng tinh thần thoải mái.
- Người mắc bệnh huyết áp thấp thường gặp tình trạng hoa mắt, chóng mặt khi thay đổi tư thế, do đó nên ngồi dậy từ từ. Khi nằm, nên để đầu thấp hơn so với chân để tăng cường tuần hoàn máu.
- Duy trì tinh thần lạc quan, vui vẻ và bình tĩnh. Tránh những cảm xúc mạnh như lo lắng, sợ hãi và chán nản, vì chúng có thể gây giảm huyết áp.
- Người bệnh nên thực hiện thể dục thể thao một cách đều đặn, ít nhất mỗi ngày 10 – 15 phút. Bắt đầu bằng các hoạt động như đi bộ, cầu lông, bóng bàn, sau đó có thể tăng cường với các hoạt động như bơi, chạy, tennis hoặc cử tạ. Nên tránh các hoạt động có thể gây chóng mặt như nhào lộn.
- Việc theo dõi huyết áp thường xuyên là quan trọng. Bạn có thể sử dụng máy đo huyết áp tại nhà hoặc đến các trung tâm y tế để kiểm tra.
Qua những chia sẻ trên, NRECI hy vọng rằng đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh lý huyết áp và trả lời câu hỏi huyết áp thấp có bị đột quỵ không. Để trang bị thêm những kiến thức hữu ích về duy trì huyết áp ổn định, bạn có thể tham gia khóa học dinh dưỡng tại Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng cũng như đặt hẹn tư vấn cùng bác sĩ để có thể hiểu rõ hơn về tình trạng bệnh. Từ đó, giúp người bệnh cải thiện về chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp.
Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng là đơn vị tiên phong trong đào tạo và tư vấn dinh dưỡng cho mọi đối tượng. Chúng tôi cam kết mang đến các khóa học dinh dưỡng, dịch vụ tư vấn dinh dưỡng chuyên nghiệp, uy tín bởi đội ngũ bác sĩ dinh dưỡng giàu kinh nghiệm, nhiệt huyết, năng động.
VIỆN NGHIÊN CỨU VÀ TƯ VẤN DINH DƯỠNG (NRECI)
- 105 Trần Thiện Chánh, Phường 12, Quận 10, TP. HCM
- Hotline: 0888 844 732
- Fanpage: https://www.facebook.com/nreci.org
- Website: https://nreci.org
Tư vấn dinh dưỡng cùng Bác sĩ
Tư vấn khóa học dinh dưỡng
Để lại thông tin để được tư vấn miễn phí!
