Suy thận có nên uống nhiều nước không? Lượng nước chuẩn cho người suy thận

Nước có mối liên quan nhiều đến hoạt động của thận bởi cơ quan này có nhiệm vụ chính là lọc nước tiểu. Có không ít người băn khoăn với câu hỏi người bị suy thận có nên uống nhiều nước không? Uống nước với lượng bao nhiêu là đủ? Hôm nay, bác sĩ Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng NRECI sẽ tư vấn bạn đọc về nhu cầu sử dụng nước phù hợp với bệnh nhân suy thận.

Suy thận có nên uống nhiều nước không?

Người mắc bệnh suy thận cần duy trì lượng nước uống với lượng vừa đủ thay vì tiêu thụ quá nhiều hoặc quá ít nước. Theo các nghiên cứu, việc uống nước quá nhiều hoặc quá ít đều có thể làm trầm trọng thêm tình trạng suy thận.

Trong trường hợp của những người bị bệnh thận mạn, mối quan hệ giữa lượng nước tiêu thụ và tiến triển của tình trạng suy thận có thể được mô tả như một đồ thị có hình chữ U. Theo đó, uống quá nhiều hay quá ít nước đều có thể làm suy giảm tỷ lệ lọc cầu thận (eGFR), dễ dẫn đến suy thận. Hiện tượng này thường xảy ra ở những bệnh nhân suy thận mạn tính giai đoạn vừa và nặng. (1) (3)

Người bị suy thận uống bao nhiêu nước là đủ?

Người bị suy thận cần hạn chế lượng nước ăn và uống khi có chỉ định. Công thức cụ thể như sau:

V nước tiêu thụ = V nước tiểu + V dịch mất bất thường (do sốt, nôn, ỉa chảy,…)  + 300 đến 500ml (tùy theo mùa). (2)

Chú ý với những người đang lọc máu, lượng nước uống sẽ phụ thuộc không chỉ lượng nước tiểu mà còn quan tâm cả tần suất lọc, thể tích lọc, cân nặng trước và sau lọc để tính toán lượng nước phù hợp.

Như vậy, đáp án cho câu hỏi người bị suy thận có nên uống nhiều nước không là: Không. Cần duy trì một lượng nước cung cấp cho cơ thể phù hợp để bảo đảm sức khỏe.

Suy thận có thể uống được nước gì?

Bệnh nhân suy thận lưu ý tổng lượng nước nạp vào một ngày ở mức vừa đủ, tránh tình trạng dư nước, đặc biệt là khi người bệnh có biểu hiện phù hay ứ dịch. Ngoài ra, bên cạnh giải đáp suy thận có nên uống nhiều nước không, chúng tôi sẽ chia sẻ một số loại nước mà người suy thận cần tránh và nên bổ sung, cụ thể:

Những loại nước mà người bệnh suy thận cần tránh:

• Các loại nước chứa nhiều natri, kali, photpho
• Các loại nước chứa nhiều đường nếu bệnh nhân có đái tháo đường đi kèm, hạn chế các loại nước ép, ưu tiên chế biến dưới dạng sinh tố
• Cafein, chất cồn, đặc biệt khi có tăng huyết áp đi kèm

Những loại nước mà người bệnh suy thận nên bổ sung

Nước lọc

Bởi vì 75% cơ thể là nước, uống nước lọc giúp duy trì thể tích máu và cân bằng lưu lượng chất lỏng qua thận. Điều này hỗ trợ thận loại bỏ chất dư thừa  độc tố  hiệu quả, ngăn ngừa tình trạng sỏi thận và giúp duy trì chức năng thận. Ngoài ra, việc uống nước lọc còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng độ pH trong nước tiểu, giảm nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiết niệu và hỗ trợ trong việc ngăn ngừa hoặc điều trị viêm thận do nhiễm trùng.

Trà

Uống các loại trà như trà xanh, trà gừng, và trà nghệ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của thận, bao gồm:

• Trà xanh: Trà này chứa nhiều catechin, một chất chống oxy hóa mạnh, giúp duy trì huyết áp ổn định và ngăn ngừa suy thận mạn tính. Trà xanh cũng chứa một lượng nhỏ caffeine, giúp tăng cường lưu thông máu và tăng hiệu suất lọc của thận.
• Trà nghệ và trà gừng: Trà nghệ chứa nhiều cucurmin trong khi trà gừng giàu gingerol. Cả hai đều là các chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ thận khỏi tổn thương do các gốc tự do và ngăn ngừa suy thận mạn tính.

Lưu ý trà có chứa tanin – là chất gây ức chế hấp thu sắt, canxi. Do đó không nên pha loãng trà uống thay nước lọc hằng ngày hoặc sử dụng trà đi kèm với uống sữa hay các loại thuốc bổ sung canxi, sắt,kẽm.

Smoothie hoa quả

Nếu bạn đang xem xét việc uống loại nước nào tốt cho thận, hãy xem xét việc thưởng thức smoothie (sinh tố đá xay) làm từ trái cây. Loại đồ uống này rất có lợi cho thận bởi vì chúng cung cấp nhiều thành phần sau:

• Nước: Smoothie chứa nhiều nước từ trái cây, giúp duy trì cân bằng lưu lượng chất lỏng cần thiết cho hoạt động thận.
• Chất xơ: Trái cây giàu chất xơ, giúp thận kiểm soát lượng đường trong máu, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, một nguy cơ đối với sức khỏe thận mạn tính.
• Chất chống oxy hóa: Trái cây chứa nhiều chất chống oxy hóa hòa tan trong nước như các vitamin nhóm B, vitamin C, và các hợp chất carotenoids, polyphenols… giúp bảo vệ thận khỏi tổn thương do các gốc tự do và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính.

Lưu ý quá trình chế biến ưu tiên sử dụng các loại trái cây ít kali như cam, xoài, thanh long, lê,… nên hạn chế sử dụng đường nếu người bệnh có đái tháo đường đi kèm.

Nước ngâm hoa quả

Nước ngâm hoa quả là kết hợp giữa trái cây tươi và nước lọc, được ngâm cùng nhau trong nhiều giờ liền. Thời gian ngâm càng lâu, hương vị trái cây trong nước sẽ càng thêm đậm. Khác với smoothie hoa quả hay nước ép trái cây, bạn có thể uống nước ngâm hoa quả suốt cả ngày vì chúng cung cấp hương vị tự nhiên, không quá ngọt, không gây thừa cân hoặc béo phì do hàm lượng đường trong nước ngâm ít hơn nhiều so với nước ép trái cây trực tiếp.

Ngoài ra, nước ngâm hoa quả thường có hàm lượng kali và phốt pho thấp hơn so với smoothie và nước ép trái cây. Lợi ích này đặc biệt quan trọng đối với những người mắc bệnh suy thận, khi cần kiểm soát chặt chẽ lượng khoáng chất trong chế độ dinh dưỡng.

Nước bột sắn dây

Bột sắn dây là một thực phẩm rất ít đạm, cung cấp năng lượng khá ổn nên rất phù hợp làm bữa phụ bổ sung thêm năng lượng cho người bệnh mà không làm dư thừa tổng lượng đạm một ngày.

Lưu ý khi sử dụng với những trường hợp có rối loạn đường huyết đi kèm, có thể ưu tiên đường ăn kiêng thay đường cát để giúp kiểm soát đường huyết được ổn định hơn.

Như vậy, người bệnh suy thận cần sử dụng các loại nước phù hợp với tình trạng bệnh như nước lọc, trà, sinh tố, nước giấm táo,… để cải thiện sức khỏe đồng thời hạn chế những nguy cơ gây hại cho thận. (4) (5)

Tư vấn dinh dưỡng cho người suy thận tại NRECI  

Nếu bạn còn băn khoăn khi thiết kế thực đơn dinh dưỡng cho người bệnh suy thận thì hãy đến ngay với Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI) để được hỗ trợ nhanh nhất.

Tại NRECI có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trực tiếp tư vấn dinh dưỡng cho người bệnh suy thận với quy trình khoa học, cụ thể:

• Bước 1. Xác định tình trạng dinh dưỡng của người bệnh để có đánh giá ban đầu.
• Bước 2. Khai thác và đánh giá khẩu phần ăn qua các câu hỏi về thực đơn trong một ngày, một tuần hay một tháng gần nhất, cùng các thói quen ăn uống.
• Bước 3. Khai thác tiền sử bị suy thận, mức độ suy thận, phương pháp đang điều trị cũng như tiền sử dinh dưỡng của người bệnh.
• Bước 4. Tư vấn dinh dưỡng chuyên biệt cùng bác sĩ chuyên môn.
• Bước 5. Bác sĩ tư vấn xây dựng thực đơn chi tiết từng ngày theo từng đối tượng cụ thể, theo đúng mức độ suy thận.

Trên đây là giải đáp về câu hỏi suy thận có nên uống nhiều nước không để bạn đọc hiểu thêm về vấn đề này. Hãy đến với Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI) để được hỗ trợ thiết kế thực đơn dinh dưỡng phù hợp với từng tình trạng bệnh.

Xem thêm: 

• Suy thận giai đoạn 5 sống được bao lâu? Chế độ ăn cho người suy thận cấp độ 5
• Suy thận có nguy hiểm không? Chế độ ăn cho người suy thận
• “Cảnh báo” 10 dấu hiệu suy thận ở nam giới cần phát hiện sớm
• 4 Cách điều trị suy thận tại nhà hiệu quả

Tài liệu tham khảo: 

• (1): Sandra Wagner, Thomas Merkling, Marie Metzger, Lise Bankir, Maurice Laville, Luc Frimat, Christian Combe, Christian Jacquelinet, Denis Fouque, Ziad A Massy, Bénédicte Stengel, for the CKD-REIN study group, Water intake and progression of chronic kidney disease: the CKD-REIN cohort study, Nephrology Dialysis Transplantation, Volume 37, Issue 4, April 2022, Pages 730–739, https://doi.org/10.1093/ndt/gfab036
• (2): Bộ Y Tế (2006). HƯỚNG DẪN CHẾ ĐỘ ĂN BỆNH VIỆN. https://thuvienphapluat.vn/van-ban/The-thao-Y-te/Quyet-dinh-2879-QD-BYT-Huong-dan-che-do-an-benh-vien-13719.aspx#
• (3): Central Florida Kidney Centers. (2023). Top 8 Best Drinks for People with Kidney Disease. https://cfkc.org/post/top-8-best-drinks-for-people-with-kidney-disease
• (4): HealthMatch. (2022). What Are The Best Drinks For Kidney Disease. https://healthmatch.io/kidney-disease/what-is-the-best-thing-to-drink-for-your-kidneys